91
Właściwie hodowla zwierząt pochodzących z tych mórz nie powinna dostarczać większych problemów. Jednak zakładając takie akwarium, nie obejdziemy się bez urządzeń schładzających wodę. Ponadto, będziemy mieli duże problemy z zakupieniem zwierząt. Właśnie z tego powodu ograniczyliśmy się w tej książce do dokładniejszego opisania organizmów występujących w strefie podzwrotnikowej i tropikalnej. Jeśli mimo to ktoś chce się zająć hodowlą takich zwierząt, oczywiście może się tego podjąć. Pod względem atrakcyjności morska fauna strefy umiarkowanej w niczym nie ustępuje faunie mórz tropikalnych. Poza tym, nie jest ona jeszcze dokładnie opracowana w literaturze akwarystycznej. Ukształtowanie biotopów i warunki hodowli poszczególnych gatunków także niewiele się różnią od tych, które wkrótce omówimy w odniesieniu do zwierząt mórz tropikalnych.
W hodowli organizmów pochodzących ze strefy mórz umiarkowanych można więc wykorzystać pewne metody, które stosuje się w akwariach tropikalnych. Dotyczy to przede wszystkim sprzętu technicznego. Mimo to, tą formą akwarystyki będzie się chciała zająć tylko garstka zapalonych specjalistów. Przytoczone powyżej trudności z nabyciem zwierząt, skomplikowany transport i wysokie koszty utrzymania i tak odstraszą przeciętnego hodowcę ryb. Efektowne zbiorniki eksponowane w ogrodach zoologicznych dowodzą jednak, że akwarium morskie z takimi organizmami może też być piękne i interesujące.
Do mórz subtropikalnych zalicza się morza i części mórz położone w strefie podzwrotnikowej, w których temperatura wody nie zawsze przekracza 20°C. Z naukowego punktu widzenia są to obszary leżące pomiędzy izotermą 10°C a izotermą 20°C (patrz rysunek na stronie 90.). Przykładem może być Morze Śródziemne, które jest jedynym morzem subtropikalnym, z którego od czasu do czasu dostaniemy lub sami możemy odłowić zwierzęta do naszego akwarium. Podczas zimy schładza się ono do temperatury 14°C, a na głębokości 20-30 metrów wody tego morza mają bardzo niską temperaturę, nawet w czasie lata.
Temperatura wody jest również uzależniona od położenia geograficznego danego morza. W lecie, pod wpływem intensywnego nasłonecznienia, górne warstwy toni wodnej mogą się nagrzewać nawet do 28°C. Występujące w takich miejscach organizmy są niezwykle tolerancyjne na zmiany temperatury (organizmy eurytermiczne). Dlatego niektóre gatunki zwierząt żyjących w Morzu Śródziemnym możemy hodować nawet w tropikalnym akwarium morskim. Jednak dla gatunków zamieszkujących głębsze rejony tego morza, zawsze będziemy potrzebować sprawnego systemu schładzającego wodę.
Większość akwarystów zdecyduje się jednak na hodowanie tropikalnych gatunków roślin i zwierząt. Wiemy przecież, że nas, Europejczyków, zawsze fascynowała różnorodność form życia, jakie spotykamy w klimacie tropikalnym. Jednak nie jest to jedyny powód naszego wyboru. Przemawiają za nim także względy praktyczne. Podobnie jak i w przypadku akwarystyki słodkowodnej, w morskim akwarium tropikalnym dużo łatwiej jest utrzymywać stałą i stosunkowo wysoką temperaturę. Przecież temperatura naszych mieszkań z grubsza odpowiada tej, której wymagają do życia organizmy ze strefy tropikalnej. Dlatego zbiorniki ustawione w pomieszczeniach mieszkalnych mogą być wyposażone jedynie w stosunkowo słabą grzałkę, a i ją można wyłączać w okresie lata.
Transport tropikalnych zwierząt jest już na tyle bezpieczny, że rzadko dochodzi do ich uszkodzenia lub śmierci podczas przewożenia. Wybierając zwierzęta do naszego akwarium, pamiętajmy także i o tym, że położone blisko nas morza zostały już w dużym stopniu zniszczone przez bezwzględne działania człowieka. Dlatego te ekosystemy nie powinny być miejscem pozyskiwania zwierząt akwariowych na dużą skalę. Na szczęście powyższe ograniczenia nie obowiązują jeszcze w morzach tropikalnych.
W morzach tropikalnych temperatura wody nigdy nie spada poniżej 20°C. Bardzo często jest ona jednak dużo wyższa - w po-