77865 img354

6.2. Powierzchnie i krawędzie narzędzia 81

Rys. 6.3. Powierzchnia natarcia zmniejszona

Jeśli powierzchnia przyłożenia składa się z kilku powierzchni pochylonych względem siebie, to poczynając od krawędzi skrawającej, wyróżnia się pierwszą powierzchnię przyłożenia A„i, drugą powierzchnię przyłożenia A«2 itd. Powierzchnie te, analogicznie jak powierzchnie natarcia, można nazywać ścinami powierzchni przyłożenia.

Zarys powierzchni natarcia jest to krzywa utworzona przez przecięcie powierzchni natarcia A_y z określoną płaszczyzną, którą z reguły stanowi płaszczyzna normalna P_n.

Zarys powierzchni przyłożenia jest to krzywa utworzona przez przecięcie powierzchni przyłożenia A_a z określoną płaszczyzną, którą z reguły stanowi płaszczyzna normalna P_n.

Krawędź skrawająca składa się z krawędzi skrawającej głównej i pomocniczej. Punktem rozdziału jest miejsce na narożu, w którym kąt przystawienia K_r lub Kr ma wartość równą zeru lub w przypadku naroży ostrych, punktem rozdziału jest samo naroże.

Krawędź skrawająca główna S jest to linia przecięcia powierzchni natarcia z główną powierzchnią przyłożenia. Przeznaczona jest ona do oddzielania materiału w procesie skrawania. W przypadku narzędzi kształtowych cała krawędź może być krawędzią skrawającą główną.

Krawędź skrawająca pomocnicza S' jest to linia przecięcia powierzchni natarcia z pomocniczą powierzchnią przyłożenia. Krawędź pomocnicza służyć może do wykańczania powierzchni obrobionej. Ostrza niektórych narzędzi mogą mieć dwie krawędzie pomocnicze, np. nóż przecinak.

Krawędź skrawająca czynna to ten fragment krawędzi skrawającej, który w' danej chwili bierze udział w procesie skrawania.

Naroże jest to stosunkowo niewielki fragment ostrza skrawającego stanowiący połączenie głównej i pomocniczej krawędzi skrawającej. Może ono tworzyć linię krzywoliniową, być prostoliniowe lub być ostrym przecięciem dwóch krawędzi skrawających, głównej i pomocniczej. W związku z tym wyróżnia się naroże zaokrąglone, ścięte i ostre (rys. 6.4).

Definicje wymiarów elementów ostrza podano za PN-ISO-3002--l+Al: 1996.

Promień naroża r_s (rys. 6.4) jest to promień krzywizny naroża wyznaczony w płaszczyźnie podstawowej P_r.

b)

a)

Druga powierzchnia ^Trzecia powierzchnia natarcia

Rys. 6.5. Zarysy powierzchni natarcia i przyłożenia w okolicy krawędzi skrawającej: a) ostrze

narzędzia ze ścinami powierzchni natarcia i przyłożenia, b) modyfikacje krawędzi skrawającej wraz z ich oznaczeniami wg ISO 1832 (F - ostra, E zaokrąglona. T - jednościnowa,

S - jednościnowa zaokrąglona. K dwuścinowa, P - dwuścinowa zaokrąglona)

Naroże    Naroże    Naroże ścięte

ostre    zaokrąglone

Rys. 6.4. Rodzaje naroży określone w płaszczyźnie podstawowej P,

Pierwsza powierzchnia natarcia A,i

Krawędź skrawająca główna S

Pierwsza powierzchnia przyłożenia A«i b_ai

Druga

powierzchnia przyłożenia

Szerokość ścinów powierzchni natarcia b_r i powierzchni przyłożenia

b_a może być odniesiona do oznaczenia odpowiedniego, kolejnego numeru jej powierzchni, np. b_ri, b_a\, a nawet płaszczyzny (np. P_n, P₀), w jakiej były wyznaczane jej wymiary, np. ₂, b_ao\ (rys. 6.5a).

Promień krawędzi skrawającej zaokrąglonej r„ jest to promień krzywizny zaokrąglenia krawędzi skrawającej określony w płaszczyźnie normalnej P_n (rys. 6.5b).

6.3. Geometria ostrza

Geometrię ostrza należy określać i definiować w określonym okładzie odniesienia, który stanowi zespół płaszczyzn przechodzących przez rozpatrywany punkt krawędzi skrawającej, ukierunkowanych względem elementów bazowych narzędzia, krawędzi skrawających oraz kierunków ruchów występują-