esnej obecności bardzo wysokiego
C — krążenie (Circulation)
się nad twarzą pacjenta i oceń dźwięki ące przy oddychaniu. Bulgoczące dźwięcz obywające się z dróg oddechowych świad-: obecności w nich wydzieliny. Zwykle jest scc sodowane niemożnością wykonania oacjenta głębokiego oddechu lub odksztu-= wydzieliny. Stridor albo świsty sugerują :wą, ale znaczącą klinicznie, niedrożność oddechowych.
pola płucne: wypuk bębenkowy zwykle o odmie, podczas gdy stłumiony świad-: o+ynie w opłucnej lub zagęszczeniach fca-ce płucnej.
j pola płucne: szmer oskrzelowy świad-: zagęszczeniach w tkance płucnej przy ych drogach oddechowych, brak lub ścisze-szmerów oddechowych świadczy o odmie, w opłucnej lub zagęszczeniach tkanki j połączonych z zatkaniem oskrzeli.
Dołożenie tchawicy w okolicy wcięcia most-o-zesunięcie jej w bok świadczy o przemieleniu śródpiersia (np. w przebiegu odmy nej. zwłóknienia płuc lub obecności płynu opłucnej).
palpacyjnie klatkę piersiową w celu wy-odmy podskórnej lub trzeszczeń (sugeru-:c~ę opłucnej dopóki nie udowodni się inne-pochodzenia).
leczenia zaburzeń oddechowych zależy ich przyczyny. Niemniej jednak wszyscy
ie chorzy pacjenci powinni otrzymać tlen. pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą 3OChP) wysokie stężenie tlenu może spo-depresję ośrodka oddechowego. Jeżeli się na spadek ciśnienia parcjalnego tlenu, - tych pacjentów może dojść do uszkodzeń lub zatrzymania krążenia. W tej grupie się do uzyskania niższych wartości Pa02 •E*_'acji. Należy dążyć do uzyskania Pa02 •=5 (60 mm Hg) lub saturacji mierzonej za po-pulsoksymetru około 90-92%.
ijeze stwierdzisz brak oddechu albo niewystar-Cza.ącą częstość lub głębokość oddechu użyj rraz* z workiem samorozprężalnym lub maski k-eszonkowej, aby poprawić wentylację i natle-e oraz natychmiast wezwij doświadczoną »moc.
W większości stanów zagrożenia życia (chirurgicznych i niechirurgicznych) należy przyjąć, że hipowole-mia jest przyczyną wstrząsu dopóki nie udowodni się, że jest inaczej. Podaj płyny każdemu pacjentowi, u którego stwierdzisz szybką pracą serca i zaburzenia perfuzji obwodowej chyba, że występują wyraźne objawy sercowej przyczyny wstrząsu. W przypadku pacjentów chirurgicznych szybko wyklucz krwotok (zewnętrzny lub wewnętrzny). Pamiętaj, że problemy związane z oddechem (np. odma prężna) mogą także spowodować niewydolność krążenia. Takie stany powinny być leczone wcześniej, podczas oceny oddechu.
1. Oceń kolor dłoni i palców: czy są sine, różowe, blade lub marmurkowate?
2. Oceń temperaturę kończyn, dotykając ręki pacjenta: czy jest zimna czy ciepła?
3. Oceń nawrót kapilarny (Capillary Refill Time — CRT). Uciśnij położony na poziomie serca (lub nieco wyżej) palec na 5 sekund z siłą wystarczającą, aby skóra zbladła. Określ czas niezbędny do uzyskania w miejscu uciśnięcia takiego samego koloru jak otaczająca je skóra. Prawidłowa wartość CRT wynosi poniżej 2 sekund. Wydłużony nawrót kapilarny może świadczyć o złej perfuzji obwodowej. Inne czynniki (jak np. niska temperatura, złe oświetlenie, podeszły wiek) mogą wydłużać nawrót kapilarny.
4. Oceń wypełnienie żył — mogą być miernie wypełnione lub zapadnięte w przypadku hipowolemii.
5. Określ częstość tętna (preferowana ocena częstości pracy serca).
6. Zbadaj tętno obwodowe i na dużej tętnicy, oceń jego obecność, częstość, jakość, miarowość i symetrię. Prawie niewyczuwalne tętno na dużych tętnicach świadczy o niskim rzucie serca, podczas gdy duża jego amplituda może być objawem sepsy.
7. Zmierz ciśnienie tętnicze krwi. Nawet we wstrząsie pacjent może mieć prawidłowe ciśnienie, ponieważ mechanizmy kompensacyjne powodują wzrost oporu obwodowego w odpowiedzi na spadek rzutu serca. Niskie ciśnienie rozkurczowe sugeruje rozszerzenie naczyń tętniczych (np. w reakcji anafilaktycz-nej lub sepsie). Mała amplituda tętna (prawidłowa różnica pomiędzy ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym: ok. 35-45 mm Hg) sugeruje obkurczenie naczyń tętniczych (wstrząs kardiogenny lub
ALS 11
Europejska Rada Resuscytacji