nĄffi pLwmult Poioatałe plytffjnlfcj są KtRjnjmM w osłonce przejrzystej. Pierwtiy iJawn^, ktMy wniki do pi i—trrani nkotodtkiwu), btrdoo uytdce wchodzi w s powierzchnią jdj* P*dorjią nukroknamkaini. Następnie
Iu mejotycznego prań komórkę jajową oraz wyrzucenia
dochodzi do zł^zania oi# Mon kwnórkowydi famot i wniknięcia plemnika do cytopłazmy jąja, pa czym naatępąje oddzielenie główki plemnika od witki U większości gBtunków zwierząt jest te bodźcem do wznowienia i zakończe-
potiepermii Irya. 7.16). Zawartość z
ia kot
Rys. 7.16. Schemat reakcji korowej
On
■m
komórki jajowej, z dużą ilością enzymów proteolitycznych zostaje wyrzucona do przestrzeni okołożółtkowej. Enzymy te powodują częściową proteolizę głi-koprotein osłonki przejrzystej oraz zmiany strukturalne na powierzchni jaja. W wyniku tego procesu następuje stwardnienie osłonki przejrzystej, co uniemożliwia wniknięcie do jaja następnych plemników. Niekiedy mechanizm ten zawodzi i do komórki jajowej wnika więcej niż jeden plemnik. Polispermia u ssaków jest stanem patologicznym, będącym przyczyną zamierania zarodków.
W cytoplazmie jaja różnicują się dwa jądra, nazywane w tym stadium przedjądrzami - przedjądrze męskie utworzone z jądra plemnika i przedją-drze żeńskie - powstałe z jądra komórki jąjowej. Przemądrza osiągają duże rozmiary, przesuwają się do środka komórki jajowej, gdzie dochodzi do ich połączenia. Proces ten nazywa się kariogamią. Jest to najistotniejszy proces związany z zapłodnieniem. W tym czasie powstaje nowy organizm, nazywany zygotą.
Podczas zapłodnienia zostaje przywrócona diploidalna liczba chromosomów oraz ustalona płeć zarodka. Płeć warunkowana jest obecnością chromosomów płciowych. U ssaków komórki jajowe zawierają chromosomy x, plemniki - chromosomy x lub y. Jeśli dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej plemnikiem z chromosomem x, zarodek będzie płci żeńskiej, jeśli do jaja wniknie plemnik z chromosomem y - zarodek będzie miał płeć męską.
206