79798 Zdjęcie0178 (4)

Olbrzymi problem badawczy' pedagogiki radzieckiej¹¹⁶,w wyniku które, go ustaw a o szkole średniej ogólnokształcącej odstąpiła od schematu pięciu kierunków wychowania (umysłowego, politechnicznego, moralnego. fizycznego i estetycznego) we wszechstronnym rozwijaniu ucznia, a zadania szkoły ujęła w trzy grupy: a) nauczania ogólnego („wyposażenie uczniów w średnie wykształcenie ogólne, odpowiadające wymaga, rtiom współczesnego postępu społecznego i naukowo-technicznego oraz dążenie, by uczniowie zdobyli trwałą znajomość podstaw nauk wru z umiejętnością samodzielnego jej uzupełniania”); b) wychowania ideowego („kształtowanie w młodym pokoleniu światopoglądu marka*, towsko-ieninow skiego, wychowywania uczniów w duchu wysokiego patriotyzmu radzieckiego - miłości Ojczyzny, swego narodu, Komuno-tycznej Partu Związku Radzieckiego oraz w duchu gotowości do obrony socjalistycznej Ojczyzny”) oraz c) kształcenie wszechstronnego rozwoji {..zapewnienie uczniom wszechstronnego, harmonijnego rozwoju, wy-chowanie fizyczne i estetyczne, wzmocnienie ich zdrowia, prawidło** ujęcie nauczania pracy, przygotowanie uczniów do życia, świadomego wyboru zawodu, aktywnej działalności zawodowej i spofeczag**)¹¹’.

Dalszą konsekwencją wyższego etapu rozwoju pedagogiki radne-cfciei było odejście od jednolitego modelu pedagogiki socja&atjcflMj. W krajach demokracji ludowej, dążących dopiero do zbudował podstaw socjalizmu, musiała wystąpić różnica, w pedagogice tak systemów szkote ooświatowych, jak też systemu wychowa w czego, idącego swoistymi drogami tradycji krajowych do realizacji poJmwmt •*) samej dła wszystkich ideologii marksizm u-tennuzrau,

W wyniku opracowywania teoretycznego tych różnic w pedagoga socjahstyczmrj pojawiły się także i u nas dzieła z zakresu metodolog* pedagogicznej ^lu.Oczywiścic szablonowej jednołitośp między mmi sit ma, choćby dlatego, że jedne z nich dotyczą przede wszystkim Systems szkołno-ośuii(owego i ideologii socjalizmu¹ łB. drugie zaś sysiem

‘“I. A Kitro. Horny prpgntm KPZR u uSM juSystl (ś i Ml UmhmH»)« ms-izz.

^^H||WhMl(4i4 uioły kakdt). ..Ruch Pcdagopaatf I97| w I v 3) 'Z. Knjr«łto»i<k, HttotUogigm podtiowj jrśąn|>l webSauSt Ił- M ti >/;•=■• > (red ).    !■-,)•%    Wrodt*

Wanan 1971.

MM|nmw0 n.. ,-,•/« lyntom oMoty i ijdwma. Materiały z dyzkiaji ttpnaaĄ,

wychowawczego i z jego złożonymi celami humanistycznymi tak wszechstronnego rozwoju osobowości, jak też bezklasowego społeczeństwa i nowoczesnego świata człowieka'²⁰. Pierwsze z nich za podstawowe czynniki wychowania szkolno-oświatowego uważają rozwój stosunków produkcji i walkę klas (tj. bazę), poglądy ideologiczne panujące w społeczeństwie (czyli nadbudowę), sytuacje życiowe ludzi (a więc byt, który określa świadomość) oraz dodają zasady kierowania własnymi możliwościami człowieka^>Z1,mają charakter klasowy i proletariacki i zwracają się z krytyką ideowej obojętności ludzi, którzy, jak się wyraził A. Schaff „solidnie »naumieli się« marksizmu"¹²². Drugi zaś kierunek metodologiczny stara się usystematyzować naukowe twierdzenia pedagogiki, ustanowić cele, ideał i normy telogii wychowania, uściślić problemy, hipotezy badawczej i strategie badań w pedagogice i to głównie przy pomocy języka psychologii, socjologii i innych nauk^12J. zmierzając tym samym do unaukowienia pedagogiki¹²⁴. Mimo więc podziału metodologów pedagogiki socjalistyczną na „scientystów" inaczej „instrumentalistów" lub ..antropologów” i „filozofów” ze względu na różną interpretację marksizmu¹²‘.humanizm socjalistyczny dopusz-cza ścieranie się różnych koncepcji naukowych oraz krytyczne zużytkowanie literatury naukowej krajów kapitalistycznych. Ta ostatnia współpraca i dialog naukowy powoduje to, że światopoglądowa pedagogika specjalistyczna wprowadza przyszłego nauczyciela w krąg podstawowych problemów wychowawczych, wskazując jak są one rozwiązywane na gruncie pedagogiki radzieckiej, równocześnie wyrabia pogląd na różne zjawiska pedagogiczne, wspólne dla całej pedagogiki światowej, jak również specyficzne dla pedagogiki socjaIistycznej^,2*.Na skutek tego pedagogika socjalistyczna nie dąży do izolacji, lecz pragnie

•a 11 Suchodolski, Podstawy wychowana socjalistycznego. Warszawa 1967; Tak. Kota wychowania w społeczeństwie socjalistycznym. Warszawa 1967.

¹¹¹ Z. Kriyilioizek, Metodologiczne podstawy, dz. cyt., i. 13-129 Tamte a. 55,

••• || Muszyński. Wstęp do metodologii pedagogiki, dt cyt. s. 99-101. ^luTuUe S. 11-12.

*»» Por. W. Banasłewicz. Jedność nauczana i wychowania. „Człowiek i Snu lopogtąd" 1971 nr 5 s. 128.

Ko role w i

Moskwa 1967; A. T. I Ijins. Picdagogika. Moskw* 1969* 25-26. H. T rojnartka, Ort&zjecklchpodrgcznikachpedagagiki. ..Ruch Pedagogiczny 1970 nr 5 a. 623-dgą<^_;