83296 IMG 39 (2)

Pradziad

kowie

\Przodkoerie i totemy

iadkowie

■ ............. t>

Rodzice ^

Synowie

T~1 Członkowie podrodu Ego

bracia ■ ¹ -

Młodsi «= bracia

Mnuki

Prawnuki

Krąg wewnętrzny —' rodzeństwo klasyfikacyjne — tuwa, btuada, łuta Krąg środkowy — tama, Ina, kada, latu.

Krąg zewnętrzny — tabu.

Wszyscy w obrębie zakreślonego kręgu są „bliscy" Ego pod względem społecznym bądź z racji wspólnego stałego zamieszkiwania, bądź zadomowienia się. Wszyscy tabu są „społecznie dalecy" Ego ze względu bądź na różnicę wieku, bądź zamieszkania.

naci bracia

*

sie bardziej ogólnym, z ojcem męża siostry. Niemal wszyscy z tych powinowatych są yava ¹. Jedynym wyjątkiem są bracia lubou, którzy są też lubou; dzieci lubou, które są tabu, o ile nie są członkami klanu Ego — wtedy są kada; i niezamężne siostry żony Ego, które klasyfikuje się, jakgdyby były męskim rodzeństwem (tuwa bwada). Małżeństwo z nimi nie jest ostatecznie kazirodztwem, ale spotyka się z silną dezaprobatą⁶, prawdo-

podobnie dlatego, te tego rodzaju poligynia naloty laby podwójny ciężar urigubu na zespól braci żony. -Małżeństwo z kobietami kada jest oczywiście kazirodztwem. Małżeństwo z kobietami albo tabu albo yawa jest legalne,' aczkolwiek małżeństwo z tabu uważa się za lepsze.

Mówiąc ogólnie, efektem małżeństwa i związanego z nim systemu urigubu jest stworzenie dla Ego nowego „pierścienia" krewnych, który biorąc pod uwagą przestrzeń społeczną, leży gdzieś między bliskimi krewnymi grupy domowej i odległymi marginalnymi krewnymi sklasifikowanymi jako tabu.

Podobnie jak na rys. 1 cały system pokrewieństwa Ego można ująć w serię koncentrycznych kół. Ale Ego umiejscowiony jest obecnie w grupie kada (tuwa/bwadd), podczas gdy spada tam znaczenie tama. W rzeczy samej, gdy obydwoje rodzice Ego umierają, Ego przestaje uważać podród tama w ogóle za krewnych.

Poza kręgiem tych „bliskich krewnych", pomiędzy którymi Ego ma swoją pozycję jako rezydent, są powinowaci (lubou, yawa), sklasyfikowani tak na skutek małżeństwa Ego i małżeństwa jego sióstr, i poza nimi są ponownie marginalni, społecznie oddaleni, krewni tabu, którzy znajdują się poza osobistym systemem Ego transakcji urigubu.

Wszyscy powinowaci {yawa i lubou) są potencjalnie wrogimi „sprzymierzeńcami", których stosunek jest zmodyfikowany w rodzaju przymierza przyjaźni poprzez fakt małżeństwa i dary urigubu. Należy jednak pamiętać o istnieniu zasady unikania się pomiędzy mężczyzną a jego siostrą i aczkolwiek Malinowski nie podaje w tej kwestii wielu szczegółów, wydaje się oczywiste, że stosunek lubou jest jednym z bardziej znaczących. O ile chodzi o Ego, to stosunek ten oparty jest jedynde na więzi małżeństwa i jeżeli małżeństwo kończy się śmiercią lub rozwodem, to stosunek ten kończy się również. I stąd jeżeli członków tych grup powinowatych ujmuje się osobnym terminem, to określa się ich zwykle prosto jako tabu lub jako zupełnie obcych (tomakawa)⁷.

Na tym etapie rozwoju Ego (mężczyzny) członkowie osiedla

⁷ B. Malinowski, op. cit., s. 4, 437, Coral Gardem, t. I, t. 102.

n

1

   W. A. Powell poprawił w tym miejscu Malinowskiego. Terminu ivata z wykazów Malinowskiego mężczyźni nie używają i nie będę go rozważał. U Malinowskiego znaczenie yatoa ograniczone jest do określenia teściów.

*    B. Malinowski, op. cit. s. 442.