CCF20101004017

PM

7. llozlilad dwumianowy (Bernoulliego) i rozkład 1’oissona

liczby zliczeń (ń = TaLi “i. gdzi^c ni jest, liczbą zliczeń w i-tym pomiarze, a /V liczbą, pomiarów). Zmienna standaryzowana u będzie więc miała postać:

n - nn

(7.2.13)

Powstaje pytanie, jak duże powinno być fi, aby można było korzystać ze wzoru (7.2.13)7 W praktyce przyjmu je się ń > 30. Należy jednak zaznaczyć, że przyjęcie n = 30 jest zbyt optymistyczne i wzór (7.2.13) zalecamy stosować dla n > 100. Przykłady ilustrujące dokładność przybliżenia rozkładu Poissona P\(n) rozkładem normalnym standaryzowanym /V((), 1) można znaleźć w wielu opracowaniach, np. w [4]. Na zakończenie musimy odpowiedzieć na pytanie, co należy zrobić, jeżeli średnia liczba zliczeń ii w czasie A/, jest zbyt mała, aby można było rozkład P\(n) przybliżyć rozkładem N(0, I), a musimy oszacować poziom i przedział ufności średniej rozkładu «/j. Odpowiedź jest następująca: możemy wydłużyć czas zliczania. Na przykład, jeśli w czasie 10 s średnia liczba zliczeń ii. — 20, to możemy przedłużyć czas zliczania np. do GO s.

8. Przedstawianie danych i graficzne oszacowanie błędu

Jednym z najpoważniejszych i najczęściej spotykanych błędów popełnianych przez niedoświadczonych eksperymentatorów, jak i numeryków jest chaotyczny zapis wyników pomiarów bądź obliczeń. Otrzymujemy wtedy nieopisany zbiór liczb, w którym łatwo jest się pogubić i po pewnym czasie zapomnieć, co która liczba przedstawia, oraz w jakich jednostkach jest wyrażony wynik pomiaru bądź obliczeń. Dlatego wszystkie dano należy zmuszę przedstawiać w jakiś uporządkowany sposób zawierający również ich opis.

Z tego powodu, w tyra rozdziale, omówimy podstawowe zasady przedstawiania danych dowolnego rodzaju w postaci uporządkowanych zbiorów i wykresów oraz zasady przedstawiania wielkości fizycznych i zapisu ich jednostek.

8.1. Zasady zapisu wielkości fizycznych i ich jednostek

Przygotowując dowolne opracowanie (lip. opis ćwiczenia wykonanego w pracowni) musimy zwracać uwagę na symbole używane do oznaczania wielkości fizycznych i ich jednostek. Wszystkie symbole występujące w tekście opracowania, jak również w tabelach i na rysunkach muszą być wyraźne, aby nie było wątpliwości, którym symbolem oznaczono daną wielkość fizyczną. Ponieważ coraz częściej opracowania są przygotowywane przy użyciu komputerowych edytorów tekstu, podamy poniżej zasady używania liter jako symboli wielkości fizycznych. Zasady te są zalecane przez Międzynarodową Unię Fizyki Czystej i Stosowanej (International Union of Pure and Applied Physics, w skrócie IUPAP) i obowiązują w ramach układu SI [2). Są one stosowane w tzw. dużej poligrafii i są następujące.

1)    Liczby, symbole jednostek miar, symbole pierwiastków chemicznych piszemy drukiem prostym (antykwą).

2)    Symbole skalarnych wielkości fizycznych piszemy drukiem pochyłym (kursywą, w anglojęzycznych edytorach: italic).

3)    Symbole wielkości fizycznych wektorowych piszemy drukiem pochyłym pólgrubym.

145