czesci zdania podmioty orzeczenia

4*

rjt* V//±

4*

CZĘŚCI ZDANIA (

r
	[plnffiG
	GKiirrfls
—	i—MMi

są najważniejsze w zdaniu; tworzą związek główny

niekoniecznie muszą wystąpić w zdaniu; tworzą związki poboczne

Krzysztof Kolumb

odkrył

ląd

wcześniej

nieznany

RODZAJE PODMIOTOW

Styp podmiotu

uwagi

PRZYKŁADY

0EEE

pytamy o niego kto? co?

występuje w mianowniku

jest podmiotem zarówno logicznym (tzn. z sensu

zdania to wynika), jak I gramatycznym

(tzn. z budowy zdania to wynika)

IM.] leży na stole.

[M.j bawiły się w chowanego. IM.] jest chyba najlepszy.

ttEdJlEIU

-    pytamy o niego kogo? czego?

-    występuje zazwyczaj w dopełniaczu

-    jest podmiotem tylko logicznym

(tzn. z sensu zdania to wynika, nie zaś z jego budowy gramatycznej)

[D.J na wszystko nie starcza. [D.j było mnóstwo.

Nie ma    [O.j w domu.

- składa się z dwóch elementów:

1)    będącego odpowiednikiem podmiotu gramatycznego wyrażonego liczebnikiem, rzeczownikiem, zaimkiem Itp.

(pytania mianownika: kto? co?)

2)    będącego odpowiednikiem podnlotu logicznego wyrażonego rzeczownikiem

(pytania dopełniacza: kogo? czego? )

Pięcia [M.j przyjaciół [D.| spotkało się w teatrze.

[M.j [D.j waży tyle samo, co kilogram stali.

IM.] chłopcó ID.] chodzi na karate. UWAGA!

W starszych opracowaniach pięcioro, kilogram, kilku traktowano jako przydawkl (pytanie: Ile?)

ftnncStu

- podmiot ukryty w osobowej formie czasownika lub znany z kontekstu (np. ze zdania poprzedniego)

Słucham radia {podniet domyślny; ja).

RODZAJE ORZECZEŃ

	orzeczenie wyrażone czasownikiem najczęściej w formie osobowej
I niiiarriD	orzeczenie złożone z łącznika (Ł) 1 orzecznika (0)

¥ I SU AL

, i

Dinozaury panowały na lądzie w okresie mezozoiku, Złapałen motyla zwanego admirałem.

Błyska się.

Mikołajek nadmorski je i (Ł)    (0) chronioną.

Dingo (Ł) zdziczały (0) domowy.

V- \ iZr