Image001401

starego, płótna. Rzadziej będzie potrzebna kojtka Introligatorska, służąca do wygładzania nierówności, powstałych przy składaniu papieru.

Klej ze względu na częste jego użycie przy przygotowywaniu aktów do szycia czy dokonywaniu naprawek zn.szczonych papierów, musi posiadać odpowiednie cechy.^{1 2}) Na phrwszerr. miejscu należy postawić najważniejszą cechę dobrego kleju — niewrażli-wość na zmianę temperatury czy stopnia nasycenia wilgocią t. zn., że klej po użyciu go do sklejenia papieru nie powinien pod wpływem zm-any warunków, w których akta się znajdą, odzyskiwać swych pierwotnych własności, a przedewszystkiem zdolności do powtórnego .klejenia. Dobry klej, po sklejeniu wsiąka całkowicie w papier, tak że po odmoczeniu w ciepłej wodzie sklejonych części, me możemy wyczuć miejsca, w którym papier był klejony. Drugą, bardzo ważną jego cechą jest elastyczność t. zn., że nadaje się do rozprowadzenia w cienkiej warstwie bez żadnych gru-dek na powierzchni papieru. Nastęonie klej powinien zawierać jak najmniej Y^ilgoci, aby wywoływał możl.wie najmniejsze zmiany powierzchni papieru nasyconego klejem, jak również nie powodował zbytniego fałdowania się. Wreszcie ostatnią ważną cechą kleju >est jego zdolność do natychmiastowego klejenia po nałożeniu na siebie dwóch warstw papieru. Wszystkie wyżej wymienione cechy są wymagane od kleju, używanego do naprawy aktów, gdyż kleje, używane do innych celów, muszą mieć niejednokrotnie wprost przeciwne cechy.

Przechodząc do omówienia używanych do akt klejów, należy bardzo stanowczo przestrzec przed używaniem w biurach tak popularnej dziś jeszcze gumy arabskiej, gdyż nie posiada ona najważniejszej cechy — niewrazliwości na zmiany temperatury i wilgoci. Pod wpływem, wilgoci przesiąka ona przez całe warstwy aktów, sklejając je razem. W czasie swej pracy miałem niejednokrotnie w ręku plik aktów, zniszczonych w ten sposób zupełnie. Ak-

12

1

*) W literaturze zagranicznej .mamy liczne artykuły omawiające sposoby przy gotowania kleju — zależnie od gatunku i rodzaju papieru. Z pośrod ciekawszych należy wymienić aitykuly: A. Palanta „Poriw-njalmj doslid kleiw dlja papieru” (Archiwina Sorawa XI, XIII Charków 1929

2

1930) i W. Kuzienosa'. „Klej dba parafirtuwugo papieru” (Archiw Radjan skoj Ukrainy IV — V ChaTków 1932).