Image002501

16

miejsce przed obrazową i pojęciową treścią słowa” *.

Nowy dramat pt. Kajus [Cezar Kaligula, grany po raz pierwszy w Krakowie w marcu 1917 r., wywołał różne zastrzeżenia. Historia osądziła Kaligulę, jako szaleńca i potwora, gdy tymczasem Rostworowski próbował go do pewnego stopnia rehabilitować ^{1 2}.

W przeciwieństwie do innych cezarów, jak Nero lub Heliogabal, którzy również byli uważani za potworów, hańbiących Rzym, Rostworowski wyposażył Kaligulę w pewną logikę i odwagę. Kaligula więc w szalonych swych wybrykach wykazuje metodę, nie lęka się spisków, jak Tyberiusz, a śmierć raczej wyzywa, niż przed nią ucieka. Te rysy mają go czynić bądź co bądź człowiekiem niepospolitym, do pewnego stopnia nawet sympatycznym, roli zaś jego wyznaczać pewien sens, czy przeznaczenie. Taka koncepcja Kaliguli przypomina krwawego Popiela w ujęciu Słowackiego. Zachodzą jednak między nimi duże różnice natury psychologicznej i filo-

1

   K. H. R. i muzyka. Karier Lit-Nauk. Dodatek do nr 45 I.K C. 1938.

2

   T. S i n k o, Hellada i Roma w Polsce. Lwów 1933 s. 324.