Komputer
Opisany poniżej układ to niezwykle prosty watomierz. Jako że od roku zajmuję się mod-dingiem PC (z grubsza chodzi o zmianę wyglądu i walorów użytkowych komputera), w mojej maszynie pracuje już kilka elektronicznych dodatków i wciąż planuję następne
Ponieważ ma mieć nieco ..cyberpunkowy charakter", postanowiłem wyposażyć go w analogowe mierniki wskazówkowe. Jak widać na załączonych zdjęciach Jest to opisany dalej watomierz oraz miernik temperatury wudy w systemie chłodzenia procesora. Oprócz ciekawego wyglądu mierniki mają też zalety całkowicie użyteczne. Kontrolowanie temperatury wody daje pewność, że nic złego nie dzieje się z drogim, bądź co bądź, CPU, a informacja, nawet przybliżona, o poborze mocy całego systemu może uchronić zasilacz przed przeciążeniem. Choć tak naprawdę układ watumierza obala krążące mity o konieczności stosowania bardzo wydajnych zasilaczy w nowych systemach komputerowych, ważne, żeby były one stabilne pod względem napięć itp. Ale to inna para kaloszy.
Na rysunku 1
pokazany został schemat ideowy w a l o iii i e r z a .
Schemat wydaje się śmiesznie prosty, bo taki właśnie jest. Właściwie nie jest to watomierz, a raczej amperomierz prądu przemiennego. Dość dużo czasu poświęciłem na poszukiwanie amperomierza prądu zmiennego o zakresie 1-2A. W końcu znalazłem dwa mierniki w umiarkowanej cenie, jednak ich gabaryty powodowały duże trudności montażu na przednim panelu PC i cała sprawa mijała się z celem, którym głównie był ładny wygląd
Zastosowałem tani multimetr XY1000. Fabrycznie nie wyposażono go w zakres pomiaru prądów zmiennych, sercem miernika jest malutki amperomierz.
Od początku zaplanowałem pomiar napięcia na rezystorze o niewielkiej wartości. Zasilacz mojego PC ma moc maksymalną 360W. Przy założeniu, że napięcie sieci wynosi 230V, maksymalny prąd pobierany z gniazdka to nieco ponad 1,5A. Taki prąd na oporności rzędu 0,10 wywoła spadek napięcia 150rnV. Postanowiłem zastosować prostow-
JSyjjjjiuiytfu
nik aktywny. Kiedy kupowałem części do prostownika, chciałem nabyć również opornik 0,10, ale niestety najmniejszą wartością jaką udało mi się znaleźć, było 0,510 i takiego rezystora użyłem w pierwszych próbach. Jednak dość niespodziewanie wpadła mi do głowy inna koncepcja układu, zakładająca użycie pojedynczej diody prostowniczej zamiast całego skomplikowanego układu prostownika aktywnego.
Zastosowanie zwykłej krzemowej diody nie wchodziło w grę ze względu na przewodzenie tych elementów przy napięciach minimum 0,6-0,7V. Kupiłem germanowe diody DZG5, na których maksymalny spadek napięcia to 0,3V. Szybko złożyłem układ według schematu i jak się okazało działał wyśmienicie.
W końcowej wersji dodatkowo zwiększyłem nieco wartość rezystora R1 do 0.68U, aby lepiej wykorzystać całą skalę miernika. Po kilku miesiącach pracy układu me zauważyłem jakichkolwiek uchybień w działaniu komputera. Przy spadku napięcia w rezystorze IV o oporności 0,68Ś7 wydzieli się około 1,5W ciepła, dlatego powinien on być dość duży, w moim układzie pracuje rezystor pięciowatowy.
Końcowym etapem prac było wyskalowa-nie miernika. Mierząc kąt wychylenia wskazówki przy różnym prądzie pobieranym z sieci (który mierzyłem multimetrem cyfrowym). ustaliłem ostateczny wygląd skali. Sporządziłem ją w programie CorelDraw, wy-skalowałem w watach i umieściłem w miejscu oryginalnej skali multimetru XY1000. Dodatkowo dla lepszego efektu wizualnego wstawiłem diodę „UV” (podświetlenie całego komputera utrzymane jest w kolorach fiolctowym-UV i niebieskim). Delikatne fioletowe światło ładnie podświetliło skalę watomicrza, a promienie UV okazały' sie reagować na wskazówkę, która odbijając je, świec: ładnie w odcieniu czerwiem, ukazuje to fotografia 1. Natomiast, na fotografiach 2 i 3 pokazany jest inny efekt moddingu PC - podświetlenie nagrywarki CD-RW.
Oczywiście konstruując układ, na którego elementach utrzymuje się napięcie sieci energetycznej, należy zachować dalece posuniętą ostrożność i dobrze zaizolować miernik i wszystkie przewody również ze względu na ryzyko uszkodzenia drogiego sprzętu komputerowego. Jak do tej pory' nie miałem żadnych
A
problemów z układem watumierza, który bardzo ładnie zgrywa się 7 termometrem wykonanym z identycznego multimetru.
Ciąg dalszy r.a strome $9.
5 li Czerwiec 2006 Elektronika dla Wszystk ch