Rys. 48
Zestawy do sa
mA
BC546..BC548
mA
BC546...BC548
mA
BC546..BC548
Rys. 46
Rys. 51 | |||
) |
+zas |
b) | |
R1| |
"i ń |
R3 |
*1 |
Cl HI- |
J U |
C2 HH> |
C1 HI |
Wc |
R4 1 |
~“L Wy |
We |
kJ |
u |
U RS ib |
R2 O- |
wzmocnienie napięciowe około l()x, czyli 20dB. Rezystancja wejściowa samego tranzystora dla przc-biegów zmiennych wyniesie ponad 200ki2 (p*R4), bo wzmocnienie prądowe tranzystorów BC548B przekracza 200 (200...450). Jednak obliczając wypadkową wartość rezystancji wejściowej układu dla przebiegów zmiennych, trzeba też uwzględnić wpływ rezystorów dzielnika Rl, R2. Dla przebiegów zmiennych rezystancje Rl,
R2 są połączone równolegle, ponieważ między szynami zasilania zawsze włączone są kondensatory dla przebiegów zmiennych praktycznie stanowią one zwarcie - patrz rysunek 49. Dlatego rezystancja wejściowa wzmacniacza dla przebiegów zmiennych będzie równa rów-noległeniu połączeniu rezystancji emiterowej pomnożonej przez wzmocnienie prądowe tranzystora oraz rezystancji Rl i R2, i wyniesie nie ponad 200...450kś2. a jedynie 9,5...9,8k£t, zależnie od egzemplarza tranzystora.
Żeby zmniejszyć rezystancję wyjściową wzmacniacza z rysunku 48, nic ma innej rady, jak tylko zmniejszyć R3, ale aby wtedy uzyskać jak największe wzmocnienie przebiegów zmiennych, należałoby zastosować R4 o bardzo małej wartości, co z kolei jest niekorzystne ze względu na omówioną wcześniej stabilność cieplną. Aby obejść ten problem, można wykorzystać sposób według rysunku 50, gdzie rezystor emite-
Rys. 47
Rys. 50
Rys. 49
row^ R4 jest zbocznikowany kondensatorem C3. Dla napięć stałych i wolnozmiennych układ wygląda jak na rysunku 46b i 46c -obecność rezystora R4 znakomicie polepsza stabilność (uniezależnia punkt pracy od zmian temperatury i od rozrzutu wartości wzmocnienia prądowego tranzystora). Natomiast dla przebiegów zmiennych schemat zastępczy wygląda jak na rysunku 46a i wcześniejszym 35, ponieważ kondensator C3 zwiera przebiegi zmienne do masy. czyli prze- a biegi zmienne „omijają” rezystor R4. Tu warto nadmienić, że wzmocnienie przebiegów zmiennych w układzie z rysunku 50 nie będzie dążyć do nieskończoności, nawet gdyby reaktancja C3 była bliska zeru, ponieważ w schemacie zastępczym tranzystora występuje pewna niewielka wartość rezystancji emiterowej, którą zupełnie pominęliśmy w naszych uproszczonych rozważaniach. W ten szczegół też nie będziemy się wgłębiać, choćby
dlatego, iż w praktyce spotyka się wersję z jeszcze jednym rezystorem w obwodzie emitera. Warto bliżej poznać taki właśnie układ.
Praktyczny układ wzmacniacza na jednym tranzystorze pokazany jest na rysunku 51 a
Elektronika dla Wszystkich Listopad2006 23