Image212 (3)

Szkoła Konstruktorów

oszczędności. Tak źle nic jest, między innymi dlatego, że podane przykłady nie do końca odzwierciedlają rzeczywistość, a w grę wchodzą też dodatkowe czynniki, w tym satysfakcja z samodzielnego wykonania pożytecznego układu.

Zajmijmy się teraz nadesłanymi propozycjami układowymi. 14-letni Tomek Chronow-ski z Małej Wsi koło Chełmca przysłał model, pokazany na fotografii l, zrealizowany według schematu z rysunku 1. Oto fragmenty opisu: (...) Prezentowane urządzenie zbudowane zostało z myślą o osobach, które zapominają gasić światło po wyjściu z pomieszczeniu, a oprócz (ego posiada dodatkową funkcję. Naciśnięcie pierwszy raz przycisku spowoduje zaświecenie światła, a ponowne naciśnięcie tego przycisku zgasi światło. (...) Gdy światło jest zuświecone, przecięcie bariery podczerwieni zgasi światło i dzięki tętnu nie trzeba pamiętać o gaszeniu światła po wyjściu z pomieszczenia. (...) bariera nie rozróżnia wchodzenia od wychodzenia i jest przeznaczona raczej do pomieszczenia, z którego korzysta tylko jedna osuIki. (...) Sercem jest przerzutnik T zhudowany na dwóch inwerte-rach - VIE i UJF. (...) jego opis można zobaczyć w numerze F.dW 3/2006 (...) Przyciskiem SI włączamy i wyłączamy przekaźnik, a tym samym światło. (...) Do sterowania diody podczerwonej [w barierze podczerwieni] D4 wybrałem klasyczny dwuhramko\ry generator zbudowany na inwerterach UlA i U IB. (...) Jako odbiornik pracuje tutaj popularny TFMS5360. (...) Konstrukcja bariery może wydawać się bardzo dziwna, gdyż pracuje tutaj tylko jeden generator sterujący diodą. Niektórzy pewnie by powiedzieli, że układ na pewno nie będzie działał. Jednak podczas eksperymentów okazało się, że (...) przerwanie bariery (czyli w praktyce wejście łub wyjście z pomieszczenia) w każdych warunkach zrese-tuje przerzutnik i zgasi światło. Dodatkom' obwód z fototranzystorem stanowi podświetlenie przycisku Dioda LED D3 świeci tylko w nocy i dodatkowo sprzyja oszczędzaniu prądu. (...)

Proponowany rysunek płytki drukowanej oraz pełny opis autorski można znaleźć w Elportalu w materiałach dodatkowych do tego zadania Szkoły.

Kolejna propozycja to Lampka USB, zaproponowana przez 16-letnie-go Mateusza Ulfika z Przezchlebia. Model pokazany jest na fotografiach 2 i 3. Schemat układu można zobaczyć

na rysunku 2. Jak widać, jest to prosty sterownik impulsowy. W modelu młody, dobrze się zapowiadający kandydat na konstruktora nie przewidział regulacji wypełnienia impulsów. Tymczasem właśnie to byłoby jedyne uzasadnienie sterowania impulsowego. Tu przy okazji muszę przypomnieć, żc w przypadku współczesnych diod LED sterowanie impulsowe generalnie nic ma żadnych zalet w porównaniu ze sterowaniem ciągłym prądem stałym. Nic wiem skąd wzięło się przekonanie wielu Czytelników EdW. że sterowanie impulsowe pozwala uzyskać większą jasność świecenia diod. Tak było kiedyś w przypadku

Rys. 2

Elektronika dla Wszystkich Sierpień 2006 35