73
cach, obciąża się rosnącą jednostajnie siłą przyłożoną z góry, prostopadle do próbki w środku odległości między podporami.
Określenie wytrzymałości na zginanie wymaga pomiaru siły w momencie zniszczenia (złamania) próbki i odniesienia jej do powierzchni przekroju próbki. Próbę wykonuje się dla materiałów kruchych, w których można wyraźnie określić moment złamania czy też pęknięcia próbki.
1.101. Gdy siła obciążająca (rozciągająca, ściskająca bądź zginająca) jest zmienna w czasie, wytrzymałość materiału jest odpowiednio zmniejszona w porównaniu z obciążeniem statycznym. Zjawisko to nazywa się zmęczeniem materiału. Wytrzymałością zmęczeniową materiału Rz jest największe naprężenie okresowo zmienne, przy którym materiał nie ulega jeszcze zniszczeniu przy n-krotnej liczbie zmian tego naprężenia. Tak więc wytrzymałość zmęczeniowa jest zależna od liczby cykli zmian naprężenia - dla większej liczby cykli jest ona mniejsza (rys. 1.101-1).
Rys. 1.101 — 1. Zależność wytrzymałości materiału na zmęczenie od liczby cykli zmian naprężenia (krzywa Wóhlera)
1.102. Udarnością nazywa się stosunek ilości energii W zużytej na złamanie znormalizowanej próbki za pomocą jednorazowego uderzenia młotem wahadłowym, do przekroju poprzecznego próbki S (w miejscu osłabionym garbem)
(1.102-1)
U = ^ [J/m2]
i)