203 2

W celu w>jaśnienia zachowania się statku na fali nadchodzącej z kierunku prostopadłego do kursu przeanalizowane zostanie kolejno: zachowanie się małej tratwy, wiechy oraz przedmiotu o kształcie cylindrycznym.

Tratwa o stosunkowo dużych rozmiarach poziomych w stosunku do wysokości charakteryzować-się będzie dużą statecznością początkową i małym okresem kołysań. Na wodzie spokojnej objawiać to się będzie szybkim

powracaniem do stanu równowagi po ustąpieniu działania siły wychylającej. Na sfalowanej powierzchni tratwa będzie również szybko powracać do stanu równowagi Rys. 125. Tratwa na lali    i praktycznie rzecz biorąc bę

dzie w każdym momencie pływać swym pokładem równolegle do powierzchni fali (rys. 125).

Podobnie jak opisana tratwa będzie się zachowy wać statek sztywny o dużej wysokości mctacentrycznej. W każdej chwili będzie usi Rys. 126. Wiecha na fali    łował zająć pozycję prosto

padłą do powierzchni fali.

Wiecha, która została na jednym końcu lekko obciążona charakteryzuje się małą wysokością mctaccntryczną i stosunkowo dużym okresem kołysań. Na wodzie spokojnej wiecha taka będzie wolno powracać do położenia równowagi. Na sfalowanej powierzchni wiecha będzie pływać pionowo bez względu na nachylenie powierzchni fali (rys. 126). Statek o małej wysokości mctacentrycznej, ustawiony prostopadle do kierunku rozchodzenia się fal, będzie

zachowywać się podobnie do opisanej wiechy.

Rys. 127. Cylinder na fali

Przedmiot o przekroju cylindrycznym wykonany z materiału jednorodnego i o gęstości mniejszej od gęstości wody będzie w stanie równowagi obojętnej i pod wpływem działania fali nie będzie się obracać mimo, że na zboczu lali środek wyporu i środek ciężkości będą, w stosunku do linii pionowej, tworzyć moment obracający (rys. 127). To zjawisko można wyjaśnić posługując aę trochoidalną teorią falowania.

203