343 (9)

18 Wybór drogi oceanicznej z uwzględnieniem warunków pogodowych 343

18.6. Zachowanie się statków na fali w zależności od ich konstrukcji i przeznaczenia

Każdy statek pracujący na fali zachowuje się różnie, w zależności od wielkości, stanu załadowania i czynników zakłócających. Statek na fali posiada ruch w sześciu stopniach swobody. Statki charakteryzują się różnymi kształtami oraz parametrami w stosunku do długości fali. Małe statki zachowują swoją odrębność ruchu na fali ze względu na fakt. że parametry fali mogą być znacznie większe od rozmiarów małych kadłubów. Dlatego też bezpieczeństwo żeglugi małych jednostek na oceanie jest znacznie obniżone w stosunku do jednostek dużych. Z kolei działanie falowania na statki średniej wielkości zależy od typu i przeznaczenia jednostki. Poniżej opisano reakcje różnych typów' statków na falowanie.

Małe statki

•    Mały zapas stateczności.

•    Ruch na grzbiecie fali (zmniejszona stateczność).

•    Rezonans kołysań (wywrócenie).

•    Fala z rufy (zalewanie).

•    Uderzenia fal z burty (zalewanie, wywrócenie).

•    Zlodzenie powierzchni kadłuba (utrata stateczności, wywrócenie).

Tankowce

•    Kołysanie ma mały wpływ na ruch statku.

•    Zwykle posiadają dobrą stateczność, co nie stwarza niebezpieczeństwa wywrócenia na fali.

•    Praca na fali jak i przyspieszenia mają małe znaczenie dla ładunku.

•    Branie wody na pokład stanowi ważny element, powoduje bowiem znaczne uszkodzenie urządzeń pokładowych ze względu na małą wolną burtę.

•    Slamming - niepożądany. Statek pod balastem może doświadczyć uszkodzeń dna od slammingu.

•    W wyniku pionowych sił gnących mogą powstać stałe odkształcenia lub pęknięcie kadłuba, dlatego ważne jest, aby nic dopuścić do złego rozkładu masy w kadłubie.

•    Momenty skręcające mają małe znaczenie, gdyż konstrukcja kadłuba tych jednostek jest odporna na skręcanie.

Statki OBO, OO-masowce

•    Kołysania nie mają istotnego znaczenia, gdyż przesuwanie ładunku zdarza się rzadko.

•    Stateczność jest wystarczająca, a nawet zbyt duża, co powoduje, że statki przewożące ładunki masowe są „sztywne”.

•    Ciężka, silna praca na fali i przyspieszenia powodują uszkodzenia konstrukcji zbiorników, przegród, a nawet rozległe pęknięcia w całej konstrukcji.