64 (17)

napływających z czujnika przyspieszeń podczas ruchu statku na fali, mikroprocesor lub komputer prognozuje parametry kołysania (spodziewaną amplitudę i czas. który upłynie do kąta maksymalnego przechyłu) oraz wysyła sygnały sterujące pracą pomp lub dmuchaw (sprężarek) i armatur}' (zaworów lub przepustnic).

Woda pomiędzy zbiornikami systemu przepompowywana jest z wyprzedzeniem czasowym w stosunku do nadchodzącej fali i w momencie działania na statek maksymalnego momentu przechylającego różnica poziomu wody w zbiornikach stabilizacyjnych daje maksymalny moment wyprostowujący jednostkę. Praca aktywnych zbiorników stabilizacyjnych przedstawiona jest na rysunku 58. prezentującym poszczególne fazy kołysania statku. Prawidłowa praca takiego systemu stabilizacji możliwa jest dzięki zastosowaniu w prognozowaniu ruchów statku programów samouczących. dających możliwość automatycznego dostrajania się systemu sterowania do zmiennych parametrów falowania.

I    U    Mi    E    2

Rys 58 Działanie aktywnych zbiorników stabilizacyjnych / sygnał z układu sterującego -pompa naftełma zbiornik LB. U - maksymalny moment stabilizujący - przełączenie pompy. /// i IV—przepływ wody z LB do PB V - maksymalny moment stabilizujący - przełączenie pompy

Efektywność pracy aktywnych zbiorników stabilizacyjnych przedstawiona jest na wykresie rezonansowym prezentowanym na rysunku 59. Przy porównaniu z podobnym wykresem dla biernych zbiorników (rys. 54) widać, że skuteczność opisywanego systemu jest większa w całym zakresie współczynników zestrojenia. Ponadto, co należy szczególnie silnie zaznaczyć, system aktywnych zbiorników może również tłumić kołysania wy wołane nieregularnym falowaniem Natomiast w czasie bardzo silnych sztormów przy ekstremalnie dużej niercgulamości falowania również i ten system stabilizacji musi być wyłączany - bezwładność hydrauliczna instalacji wodnej jest zbyt duża. by system mógł skutecznie reagować na okresowo pojawiające się spiętrzenia fal.

Podstawowym mankamentem tego systemu stabilizacji jest konieczność ciągłego dostarczania energii do pomp lub dmuchaw. Znaczny jest także koszt inwestycyjny - wysokowydajne pompy lub dmuchawy, czujniki przyspieszeń, mikroprocesory lub komputery podrażają koszty budowy statku.

Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne aktywnych zbiorników stabilizacyjnych powodują, że ten system redukcji koły sań rzadko jest stosowany na statkach Wpły wa na to również fakt. że zaprojektowane w ostatnich latach aktywizowane zbiorniki stabilizacyjne mają podobne skuteczności do zbiorników aktywnych, a są od nich znacznie tańsze.

Rys. 59. Efektyw noić tłumienia kołysań statku przez aktywne zbiorniki stabilizacyjne Wykres rezonansowa Oznaczenia jak na rysunku 54

93