Img00122

126

trzeba uwzględnić dodatkowo zwiększenie rezystywności przez takie czynniki jak magnetorezystywność (zwiększanie rezystancji metalu w polu magnetycznym), efekt wymiarowy (zwiększanie rezystancji przewodu o małych wymiarach porównywalnych ze średnią drogą swobodną elektronów), efekt naskórkowości.

W temperaturach zbliżonych do pokojowych, rezystywność metali jest proporcjonalna do temperatury, gdyż wartość składowej p_f jest znacznie większa od pozostałych członów. W miarę obniżania temperatury, p_{(T) maleje i p (7) zbliża się asymptotycznie do wartości p_r (rys. 2.79-1). Składową p_r można znacznie zmniejszyć przez podwyższenie czystości metalu lub odpowiednią obróbkę cieplną.

Rys. 2.79-1. Zależność rezystywności od temperatury dla: 1 — metalu zwykłego, 2 — metalu doskonale czystego o idealnie regularnej siatce krystalicznej, 3 — nadprzewodnika

2.80. Kriorezystywność znalazła się w obszarze zainteresowania elektrotechniki ponieważ w wielu urządzeniach elektrycznych dużej mocy jak: transformatory, uzwojenia dużych maszyn elektrycznych, cewki magnetyczne, kable istotną rolę grają straty mocy i energii na ciepło Joule’a, wywołane przepływem prądu. Są one proporcjonalne do rezystancji uzwojeń. Gdy uzwojenie jest chłodzone ciekłym gazem, jego rezystancja silnie maleje i maleją straty na ciepło Joule’a. Musi być przy tym jednak wydatkowana dodatkowa energia na skroplenie chłodzącego gazu. Gdy suma mocy traconej w uzwojeniu i zużywanej w skraplarce jest mniejsza od mocy traconej w uzwojeniu nie chłodzonym, chłodzenie uzwojenia ciekłym gazem może być korzystne. W ostatecznym rachunku muszą być wzięte pod uwagę również koszty urządzeń i materiałów (koszty urządzeń skraplających i koszt zaoszczędzonego materiału przewodowego w uzwojeniach). Można określić optymalną temperaturę schładzania uzwojenia (z punktu widzenia sumarycznych strat mocy) — określa ją równowaga między zmniejszaniem rezystancji a zmniejszaniem sprawności procesu skraplania przy obniżaniu temperatury. Wraz z obniżaniem temperatury, którą należy