Krótkie ściągi, PAŃSTWA DEMOKRACJI LUDOWEJ, PAŃSTWA „DEMOKRACJI LUDOWEJ” Przyczyny sowietyzacji europy środkowowschodniej *II wojna przyniosła straty ludnościowe, migr

PAŃSTWA „DEMOKRACJI LUDOWEJ” Przyczyny sowietyzacji europy środkowowschodniej *II wojna przyniosła straty ludnościowe, migrację, ruinę gospodarczą; społeczeństwa zmęczone wojną łatwiej trafiały hasła reformy rolnej, nacjonalizacji przemysłu, powszechnej oświaty i zabezpieczeń społecznych, *tradycje rusofilskie i rozczarowanie postawą Zachodu (np. w Czechosłowacji), *zwycięstwa Armii Czerwonej, ktora stacjonując na zajętych terenach, wprowadziała siłą komunizm, terror; aresztowania i likwidacja opozycji, *masowe fałszowanie wyborów; jednoczenie partii, oddanie Europy śrokowowschodniej Stalinowi na konferencjach Wielkij Trójki, *rywalizacja między supermocarstwamii- zimna wojna wpłynęła na przyśpieszenie budowy systemu totalitarnego, * Biuro Informacyjne Partii Komunistucznej(Komiform) powołanej w 1947 w Szklarskiej Porębie do „walki z imperializmem” i wzajemnej pomocy- w praktyce ingerowała w wewnętrze sprawy państw; propaganda *Rada Wzaajemnej Pomocy Gospodarczej (1949) narzucono jednolity system gospodarczy według radzieckiego wzorca, *budowa „systemu promienistego” na zasadzie dwustronych kontaktów państw satelickicj Moskwą- niczego nie można było przedsięwziącć bez zgody Stalina, *Układ Warszawski (14V1955-1VII1991). Czechosłowacja *po powrocie z emigracji prezydent Edward Beneš powołał w 1945 koalicyjny Rząd Frontu Narodowego Czechów i Słowaków; reforma rolna, nacjonalizacja przemysłu, demokracja parlamentarna, *1946- wybory, w których Komunistyczna Partia Czechosłowacja uzyskała 38% głosów i utworzyła rząd z Klementem Gottwaldem; likwidacja życia demokratycznego pod wpływem Stalina, *1948- konstytucja określająca „ustrój demokracji ludowej”; Beneš ustąpił ze stanowiska prezydenta; rządy komunistów. Węgry *w czasie wojny po stronie państw faszystowskich; brak poparcia alientów, którzy zgodzieli się na wpływy Stalina, *1945- zwycięstwo w wyborach Partii Drobnych Rolników (57% głosów, komuniści uzyskali tylko 17%); pod naciskiem Armii Czerwonej na czele rządu stanął Komunista László Rajk: aresztowanie opozycji, *po wyborach w 1947 i 1949 komuniści przzejęli władza, ogłaszając w 1949 konstytucję. Rumunia *w czasie wojny po stronie państw faszystowskich do (1944), *wkroczenie Armii Czerwonej; zmuszenie króla Michała do mianowania w 1945 rządu komunistycznego; sfałszowanie wyborów do parlamentu; czystki, *1947- abdykacja króla Michała; konstytucja z 1948r była sukcesem komunistów. Bułgaria *w czasie wojny po stronie państw faszystowskich, nie walczyła z ZSRR, *wkroczenie Armii Czer, przejęcie władza prze Bułgarską Partię Komunistyczną Georgi Dymitrewem na czele; początek terroru, fałszowanie wyborów, *1946-sfałszowanie referendum znaszącego monarchię, *1947- konstytucja wprowadzająca „ustrój demokracji ludowej”. Jugosławie *w czasie wojny prężnie działała partyzantka komunistyczna pod dowódctwem Josipa Broz Tito; w 1944 wyzwoliła znaczną część państwa, *w Jałcie zdecydowano, że w Jugosławii powstanie koalicyjny rząd złożony z komunistow i przedstawicieli rządu emigracyjnego i zostaną przeprowadzone demokratyczne wybory, komuniści nie chcieli dzielić się władzą, *w II1945 powołano kalicyjny Rząd Jedoności Narodowej, *w XI 1945 odbyły się wybory parlamentarne, w których zwyciężył komunistyczny front Front Narodowy -uzyskał 90% głosów i powołał nowy rząd, *w I1946 uchwalono konstytucję i ogłoszono Jugasławię Federacyjną Ludową Republiką,

* terror; likwidacja opozycji, obozy koncentracyjne, *Tito przeciwstawił się podporządkowaniu Mockwie- chciał stworzyć federacjębałkańską z udziałem Jugosławii i Bułgarii +oskarżenie w 1948 Tity o błędy i odstępstwa” od marksizmu-leninizmu i za nacjonalizmem; postawa Tity była nieugięta , dzięki czemu zbobył sobie poparcie wśród społeczeństwa i otworzył państwo na Zachód (układy gospodarcze z USA i WB), zaniechano koletiwizacji; uchwalono nową konstytucję; rady robotnicze przejęły zarząd w zakładch pracy- stworzono komunizm samorządowy; spowodowało to zerwanie stosunków państw „demokracji ludowej” z Jugosławią, +w VIII 1954 Grecja, Jugosławia i Turcja podpisałly Pakt Bałkański, ktory wciągał Jugosławię w Strefę wpływow NATO, ale nie odegrał większej roli z powodu nowej polityki nobec Jugosławi po 1956, *aktywny udział Jugosławii w ruchu państw niezaangażowanych Azji, Afryki, Ameryki Łacińskiej, Albania- w 1946 zniesiono monarchię, całe państwo było pod ścisłą kontrolą i dyktaturą Komunistycznej Partii Albanii z Enverem Hodżą na czele. Rewolucja Kubańska *w 1952 ponownie do władzy dyktatorskiej doszedł Fulgencio Batista, co wywołało protest lewicujących intelektualistów pod przywódctwem braci Castro, *26VII1953- grupa młdzieży z Fidelem Castro na czele zaatakował a koszary w Santiago de Cuba; po nieudanej akcji partyzańcizostali aresztowani, a po dwóch latach udali się na emigrację, gdzie założyli Ruch 26 lipca, -2XII1956 opuścili Meksyk i dotarlii do Kuby, gdzie zakładano oddziały rewolucyjne, -ucieczka dyktatora Fulgencio Batisty; 1I1959 do Hawany wkroczyły odziały Fidela Castro i Ernesto Che Guevary, *dyktatura Castro- reforma rolna, znacjonalizowano gospodarkę i amerykańską latyfundia; głoszono antyamerykańskie hasła; uzyskano pomoc ZSRR, *w IV1961 oddziały kontrrewolucyjne kubańskich emigrantów popierane przez USA (CIA) wylądowały w zatoce Świń- niepowodzenie akcji, blokada morska Kuby przez USA, -pomoc ZSRR dla Castro- rozmieszczenie na wuspie strategicznych wyrzutni rakietowych, -grożbie wybuch wojny próbowali zapobiez m.in. sekretarz ONZ i papieża Jan XXIII, - w X 1962 podpisano porozumienie, USA zrezygnowało z inwazji na Kubę, a ZSRR wycofała wyrzutnie. XX Zjazd KPZR *śmierć Stalina (1953), walka o władzę w KPZR; powstanie w NRD; nawiązanie stosunków z Jugosławią- początek „odwilży”,* XX Zjazd KPZR (II1956), krytyka „kultu jednostki” i „wypaczeń socjalizmu” przez I sekretarza Nikitę Chruszczowa w tajnym referacie, * „odwilż”-amnestia; rezygnacja z przymusowej kolekktywizacji, skutkiem były wydarzenia polskiego Pażdziernika i krwawo stłumione powstania węgierskie. Powstanie węgierskie- „socjalizm- tak, wypaczanie-nie” *pod wpływem „owilży” i VIII Plenum KC PZPR (X1956) w Polsce, organizację demonstrację młodzieży i robotników; premier Imre Nagy ogłosił wystąpienie z Ukaładu Warszawskiego, *3/4 XI1956, wkroczenie wojsk radzieckich; walk w Budapeszcie, krwawe stłumienie powstania, skazanie na śmierć Nagya (1958). Praska wiosna 1968 * I sekretarz KPCz Aleksander Dubček chciała stworzyć „socjalizm z ludzką twarzą”- reformy gospodarcze, zelżenie cenzury, samodzielność związkow zawodowych, zezwolenie na podróże i kontakty z Zachodem; antyradzieckie demonstracje, *20VIII1968- wkroczenie wojsk Układów Warszawskiego, aresztowanie premiera Oldřicha Černika i I sekretarza Aleksandra Dubček, *”normalizacja” sytuacji; emigracja działaczy opozycji, *doktryna Leonida Breżniewa o „ograniczonej suwereności” państw członkowskich Układu Warszawskiego.

* terror; likwidacja opozycji, obozy koncentracyjne, *Tito przeciwstawił się podporządkowaniu Mockwie- chciał stworzyć federacjębałkańską z udziałem Jugosławii i Bułgarii +oskarżenie w 1948 Tity o błędy i odstępstwa” od marksizmu-leninizmu i za nacjonalizmem; postawa Tity była nieugięta , dzięki czemu zbobył sobie poparcie wśród społeczeństwa i otworzył państwo na Zachód (układy gospodarcze z USA i WB), zaniechano koletiwizacji; uchwalono nową konstytucję; rady robotnicze przejęły zarząd w zakładch pracy- stworzono komunizm samorządowy; spowodowało to zerwanie stosunków państw „demokracji ludowej” z Jugosławią, +w VIII 1954 Grecja, Jugosławia i Turcja podpisałly Pakt Bałkański, ktory wciągał Jugosławię w Strefę wpływow NATO, ale nie odegrał większej roli z powodu nowej polityki nobec Jugosławi po 1956, *aktywny udział Jugosławii w ruchu państw niezaangażowanych Azji, Afryki, Ameryki Łacińskiej, Albania- w 1946 zniesiono monarchię, całe państwo było pod ścisłą kontrolą i dyktaturą Komunistycznej Partii Albanii z Enverem Hodżą na czele. Rewolucja Kubańska *w 1952 ponownie do władzy dyktatorskiej doszedł Fulgencio Batista, co wywołało protest lewicujących intelektualistów pod przywódctwem braci Castro, *26VII1953- grupa młdzieży z Fidelem Castro na czele zaatakował a koszary w Santiago de Cuba; po nieudanej akcji partyzańcizostali aresztowani, a po dwóch latach udali się na emigrację, gdzie założyli Ruch 26 lipca, -2XII1956 opuścili Meksyk i dotarlii do Kuby, gdzie zakładano oddziały rewolucyjne, -ucieczka dyktatora Fulgencio Batisty; 1I1959 do Hawany wkroczyły odziały Fidela Castro i Ernesto Che Guevary, *dyktatura Castro- reforma rolna, znacjonalizowano gospodarkę i amerykańską latyfundia; głoszono antyamerykańskie hasła; uzyskano pomoc ZSRR, *w IV1961 oddziały kontrrewolucyjne kubańskich emigrantów popierane przez USA (CIA) wylądowały w zatoce Świń- niepowodzenie akcji, blokada morska Kuby przez USA, -pomoc ZSRR dla Castro- rozmieszczenie na wuspie strategicznych wyrzutni rakietowych, -grożbie wybuch wojny próbowali zapobiez m.in. sekretarz ONZ i papieża Jan XXIII, - w X 1962 podpisano porozumienie, USA zrezygnowało z inwazji na Kubę, a ZSRR wycofała wyrzutnie. XX Zjazd KPZR *śmierć Stalina (1953), walka o władzę w KPZR; powstanie w NRD; nawiązanie stosunków z Jugosławią- początek „odwilży”,* XX Zjazd KPZR (II1956), krytyka „kultu jednostki” i „wypaczeń socjalizmu” przez I sekretarza Nikitę Chruszczowa w tajnym referacie, * „odwilż”-amnestia; rezygnacja z przymusowej kolekktywizacji, skutkiem były wydarzenia polskiego Pażdziernika i krwawo stłumione powstania węgierskie. Powstanie węgierskie- „socjalizm- tak, wypaczanie-nie” *pod wpływem „owilży” i VIII Plenum KC PZPR (X1956) w Polsce, organizację demonstrację młodzieży i robotników; premier Imre Nagy ogłosił wystąpienie z Ukaładu Warszawskiego, *3/4 XI1956, wkroczenie wojsk radzieckich; walk w Budapeszcie, krwawe stłumienie powstania, skazanie na śmierć Nagya (1958). Praska wiosna 1968 * I sekretarz KPCz Aleksander Dubček chciała stworzyć „socjalizm z ludzką twarzą”- reformy gospodarcze, zelżenie cenzury, samodzielność związkow zawodowych, zezwolenie na podróże i kontakty z Zachodem; antyradzieckie demonstracje, *20VIII1968- wkroczenie wojsk Układów Warszawskiego, aresztowanie premiera Oldřicha Černika i I sekretarza Aleksandra Dubček, *”normalizacja” sytuacji; emigracja działaczy opozycji, *doktryna Leonida Breżniewa o „ograniczonej suwereności” państw