KRÓTKA FORMA PRZYMIOTNIKA
(Краткие прилагательные)
SPOSOBY TWORZENIA
1. W języku rosyjskim przymiotniki obok formy pełnej występują często w formach krótszych, tzw. orzecznikowych.
W rodzaju męskim formy krótsze są równe tematowi pełnej formy, np.:
красив-ый - красив
пахуч-ий - пахуч (pachnący)
W rodzaju żeńskim są zakończone na -a, względnie -я, np.:
красив-ая - красив-а
пахуч-ая - пахуч-а
W rodzaju nijakim są zakończone na -о, względnie -е, np.:
красив-ое - красив-о
пахуч-ее - пахуч-е
W liczbie mnogiej dla wszystkich trzech rodzajów -ы, -и, np.:
красив-ые - красив-ы
пахуч-ие - пахуч-и
Krótsze formy odmieniają się przez rodzaje i liczby.
2. W krótszych formach przymiotników w rodzaju męskim występuje niekiedy ruchome o lub e
W przymiotnikach o temacie zakończonym na spółgłoskę+przyrostek -к- występuje ruchome o np.:
мягкий - мягок
близкий - близок
гладкий - гладок
мягкий - мягок
краткий - краток
крепкий - крепок
лёгкий - лёгок
ловкий - ловок
короткий - короток
W przymiotnikach o temacie zakończonym na spółgłoskę+przyrostek -н- występuje ruchome e
красный - красен
бедный - беден
бледный - бледен
больной - болен
верный - верен
вредный - вреден
голодный - голоден
зелёный - зелен
равный - равен, ale равно, равны
холодный - холоден
тёмный - тёмен
спокойный - спокоен
трудный - труден
явный - явен
3. Przymiotniki маленький и большой mają następujące formy krótkie:
маленький - мал, мала, мало, малы
большой - велик, велика, велико, велики
4. Formy podwójne mają następujące przymiotniki:
сильный - силен / силён
острый - остр / остёр
смирный - смирен / смирён (spokojny)
5. Pozostałe przymiotniki mają formy:
весёлый - весел
тёплый - тёпел, ale тепло, теплы
дешёвый - дёшев, дёшево, дёшевы
тяжёлый - тяжёл, ale тяжело, тяжелы
хороший - хорош, ale хорошо, хороши
счастлвый - счастлив
дорогой - дорог, дорого, дороги
молодой - молод
свежий - свеж, ale свежо, свежи
счастливый - счастлив
умный - умён, умно, умны
свежий - свеж
сухой - сух
полный - полон
простой - прост
синий - синь
UŻYCIE FORMY KRÓTKIEJ PRZYMIOTNIKA
Występuje w zdaniu w funkcji orzecznika
Музей интересен.
Эти картины очень красивы.
Мы будем богаты.
Я был спокоен.
Używa się jej, gdy łączy się z dopełnieniem:
Он зол на нас.
Гена доброжелатен ко всем.
Володя похож на своего отца.
Они не похожи друг на друга.
Wskazuje na chwilowy, przejściowy charakter cechy:
Сегодня мы не очень здоровы.
Миша ещё болен.
Игорь сегодна весел.
Jeśli krótka forma nie ma odpowiednika w pełnej formie, bądź różni się od niej znaczeniem:
прав (ma rację)
виноват (winien)
должен (winien, powinien)
обязан (powinien, ma obowiązek)
жив (żyje)
рад (cieszy się)
намерен (ma zamiar)
знаком (zna)
краток (zwięzły)
богат чем-нибудь (obfity w coś)
болен (choruje, zachorował)
хорош (ładny)
Jeśli w funkcji podmiotu występują wyrazy: это, то, что, что-то, одно, другое, остальное.
Это странно!
Остальное интересно.
Jeśli w zdaniu występuje wyraz określający stopień cechy, jak: очень, чрезвычайно, совсем, слишком.
Он очень молод.
Эта книга чрезвычайно интересна.