Rak niedrobnokomórkowy	r.drobnokom
Gr.kom	Wyraźna cytopl,kształt zależny od typu histologicznego	Kom rozproszone, małe, drobne, modelowanie kom,
cytoplazma	Wyraźna kwasochłonna	Bardzo skąpa, zwykle niewidoczna
Jądra	Duże, wyraźna błona jądrowa,hiperchromazja	Chromatyna piknotyczna lub ziarnista
jąderka	obecne	niewidoczne
Cechy specjalne		Efekt zgniecenia

-Rak płaskonabłonkowy: grupa kom: często, mało zbite, bez układów; struktura kom: dziwne kształty, jądro często centralne; cytoplazma: ostro odgraniczona ,często rogowaciejąca, cienie komórkowe, perły rogowe; jądro: często hiperchromatyczne, różne kształty, piknotyczne; jąderka: wyraźne w kom żywych; cechy specjalne: rogowacenie

-rak gruczołowy: gr kom: często liczne, kom zbite, jednowymiarowe; struktura kom: kolumnowe, sześcienne, walcowate, jądro ekscentryczne; cytoplazma: obfita, blada z wodniczkami; jądro: duże blade okrągłe lub owalne; jąderko: dominujące często liczne; cechy specjalne: produkcja śluzu

-rak wielkokomórkowy: gr kom: rzadko, luźny układ; struktura kom: okrągłe, owalne; cytoplazma: dość obfita, blada, krucha; jądro: duże, hiperchromatyczne, wyraźne bł jądrowej; jąderka: wyraźne liczne

Kryteria oceny cytologicznej guzka płuca: , podstawowe umożliwiają rozróżnić zm złośliwe i łagodne:

specjalne struktury, układ cytoplazmy, kształt i wielkość jąder, stopień rozproszenia kom. Pomocnicze(pozwalają ocenić typ raków: położenie jądra, liczba i wielkość jąder, ilość i wygląd cytoplazmy, strukturę chromatyny .

zmiany przedrakowe: dysplazja i rak In situ- dla raka płaskonabłonkowego

rozlana gruczołowa hiperplazja: dla raka gruczołowego; rozlany samoistny rozrost kom neuroendokrynnych- dla raka wielkokomórkowego.

Metody barwienia i utrwalania: utrwalony w alkoholu barwiony najczęściej H+E czasem papanicolau,- barwienia te umożliwiają ocenę morfologii jądra i cytoplazmy; barwienie hematologiczne giemsy- preparaty najpierw wysuszane w temp pokojowej. Barwienie umożliwia identyfikacje kom mielo i limfoidalnych stosowane w Bal.. BARWIENIE specjalistyczne w kierunku określonych składowych mikrobiologicznych

Materiał pobierany i ich zasięg: tchawica i oskrzela: plwocina popłuczyny oskrzelowe, wymaz szczoteczkowy. Płuca: TBNA: BAC przezoskrzelowa, TTNA: BAC przez klatkę piersiową, BAL: popłuczyny oskrzelowe

barwienie immunocytochem:
(rożnicowanie kom. w rozmazie)
diamentyna-kom.t.mezenchymalnego
cytokeratyna-kom.nabłonka
AMB-45-czerniak
CD-117-guzy str.podścieliska
LCA-chłoniak
NSE-kom.poch.nerwowego
MSA-ko.poch.mięśniowego

---