10017

^Wszystk₀

nieustan.

podstawie wykrytych odchyleń poczynić działania korygujące, aby mimo osiągnąć ustalone cele. W przedsiębiorstwie mamy więc do czynienia z nym sprzężeniem zwrotnym. Zakres zadań controllingu to:

| planowanie - ustalenie celów przedsiębiorstwa,

• kontrola I porównanie stanu faktycznego z zamierzonymi, analiza odchyleń | kierowanie i przeprowadzenie działań korygujących.

Controlling zajmuje się szczególnie koncepcją „wąskich gardeł”, czyli najsłabszych ogniw przedsiębiorstwa, tj. tych miejsc w jego strukturze, które w konkretnej krytycznej sytuacji jako pierwsze stwarzają trudności. Mogą one pojawiać się w różnych dziedzinach, np. na rynku, w produkcji lub płynności środków finansowych. Jeżeli owe „wąskie gardła” nie zostaną zlikwidowane, utrudniony jest rozwój przedsiębiorstwa.

System controllingu obejmuje: (1) wyszukiwanie i rozpoznawanie celów, (2) wyszukiwanie i rozpoznawanie właściwej drogi na przyszłość, (3) wyszukiwanie i rozpoznawanie „wąskich gardeł”. Tak więc controlling kładzie nacisk na kierowanie przedsiębiorstwem.

Niektóre przedsiębiorstwa prowadzą controlling logistyczny, który wyraża się wbudowaniem pozycji kosztów logistyki w ramy kosztów przedsiębiorstwa. W controllingu logistycznym ważną kwestią jest wyraźne uchwycenie związk^u między kosztami a czynnościami logistycznymi, przebiegającymi w poszczegó nych łańcuchach logistycznych. Najważniejszą kwestiąjest umiejętne łączne ujęcie kosztów i czynności logistycznych wraz z przypisaniem określonych kosztow logistyki do odpowiednich czynności logistycznych.

1.3. Ranga kosztów logistyki w systemie rachunkowości przedsiębiorstwa

Głównym powodem wadliwego rozliczania kosztów jest to, że klasyczne systemy rachunku opracowano na potrzeby ustalania kosztów produktów w czasach, gdy koszty pośrednie stanowiły niewielką część kosztów całkowitych. Można wnioskować, że to właśnie brak odpowiedniego rachunku kosztów był główną barierą na drodze wprowadzania zintegrowanego podejścia do logistyki i zarządzania dystrybucją. Znajomość kosztów w tym zakresie odgrywa kluczową rolę, ponieważ zarządzanie logistyką obejmuje cały łańcuch zaopatrzenia od dostawców po końcowych konsumentów. Chcąc skutecznie konkurować, należy poznać koszt każdego ogniwa. Problematyka kosztów logistyki należy do najtrudniejszych i H bardziej złożonych zagadnień. Wynika to z ich rozbudowanej i rozmytej struktury,

trudności z identyfikacją, gdyż występują silne związki z innymi kosztami gospodarczymi przy braku formalnych procedur finansowo-księgowych odnoszonych do procesów i strumieni logistycznych. Stosowane systemy klasyfikacyjne kosztów logistyki są bardzo rozbudowane i pozostają w silnych uwarunkowaniach i wzajemnych zależnościach, co utrudnia ich ścisłe szacowanie według rozłącznych kryteriów analitycznych. Tradycyjne rachunki kosztów grupują koszty w szerokie i zagregowane kategorie, a koszty związane z logistyką ujmują w ramach innych działów. Uniemożliwia to zidentyfikowanie rzeczywistych kosztów logistyki. Wszystkie wymienione problemy wskazują na potrzebę zmiany konwencjonalnego systemu rachunku kosztów w odniesieniu do logistyki.

Rozważania te podsumowują dwie główne zasady modelu kosztów w logistyce:

1.    System rachunku kosztów powinien odzwierciedlać przepływ materiałów, co oznacza, że powinien być zdolny do identyfikowania kosztów, jakie towarzyszą obsłudze klienta.

2.    System ten powinien dawać możliwości wyodrębniania kosztów i dokonywania analizy przychodów według typów klientów i segmentów rynku lub kanałów dystrybucji.

Często w parze z dużą liczbą produktów idzie ogromna ilość zasobów, działań i nośników działań. Ta znaczna liczba produktów jest główną przyczyną tego, że system rachunkowości staje się bardzo złożony i zarazem skomplikowany [3].

Cel maksymalizacji zysku przedsiębiorstwa z punktu widzenia logistyki realizowany jest przez optymalny przepływ materiałów obejmujący: pożądany poziom obsługi klienta przy możliwych do przyjęcia kosztach, wysoką gotowość dostaw, krótkie cykle przepływu, małe zapasy, wysokie wskaźniki wykorzystania (personelu, techniki itd.), wysoką gotowość informacyjną. To powoduje skrócenie czasu, obniżkę kosztów, podniesienie wydajności i poziomu usług.

Pomiar kosztów w logistyce ma ogromne znaczenie, ponieważ stosowane od ponad wieku tradycyjne systemy rachunku kosztów nie są już uważane za wiarygodne również w odniesieniu do logistyki. Powodem jest to, że opierają się na umownych metodach rozliczania kosztów pośrednich, co prowadzi do zniekształcenia informacji o zyskowności produktów i klientów. Tabela 3 pokazuje, jak mała jest zależność między podstawami rozliczenia kosztów pośrednich w tradycyjnej kalkulacji a rzeczywistymi wielkościami powodującymi te koszty.