10498 skrypt 39

-40-

Skrypt

występują w niej elementy dla epoki typowe, ale znaleźć w niej można podstawy filozofii neoplatońskiej.

Uporządkowanie składniowe, wydzielenie końców wersów wraz z logicznym podziałem zdania, nieliczne przerzutnie i pytania retoryczne, a także oscylowanie w każdym utworze poetyckim według określonej liczby zgłosek (wersy od ośmiu do jedenastu zgłosek, ze średniówką po pięciu) i zestrojów akcentowych sprawiają, ze wierszom bliżej do tradycji renesansowej niż barokowej.

Podporządkowanie stylistyki odrodzeniowemu klasycyzmowi, wpływa także na brak odczucia niepokoju, zaskoczenie i użycia konceptu. Czytelnik poezji Baranowicza bardziej zastanawiać będzie się nad treścią, nie powiązaną ze stylistyką, niż nad samymi środkami poetyckimi, do których należą tutaj liczne epitety, metafory, porównania oraz. nieliczne barokowe kontrasty, antytezy i oksymorony.

WEł.YCZKOWSKI

Wełyczkowski Iwan (1640-50- 1726)

Studiował w Kolegium Kijowsko-Mohylańskim. Na początku lat siedemdziesiątych XVII wieku utrzymywał bliskie kontakty z biskupem Łazarzem Baranowiczem, pracował w jego drukarni w Czemihowie. tu również otrzymał święcenia kapłańskie. Po około 10 latach przeniósł się do Połtawy, gdzie był kapłanem w Cerkwi Uspeńskicj.

Wełyczkowski jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli baroku ukraińskiego. Był poetą eksperymentującym, autorem wierszy religijnych, panegirycznych, lirycznych, epigramatów, a także tzw. Utworów „carmina curiosa”. Pisał książkowym językiem ukraińskim, a także w języku polskim.

W 1972 roku w Kijowie ukazał się tom utworów Wełyczkowskiego, zawierający 4 zbiory wierszy: ..Zegar z póhegarkiem. ", .. Mleko ” oraz 2 nieznane dotąd tzw. „zeszyty", które nie posiadają ogólnego tytułu. Autor szukał nowych form wypowiedzi, stosował wyraźne pointy.

„Epitafium”

Tytuł oryginalny: Nahrobok

Wyraz „epitafium” oznacza ozdobną płytę nagrobną, tablicę, ku czci zmarłego, napis nagrobkowy. Może być również tłumaczony jako utwór poetycki napisany ku czci zmarłego.

-    1 os. podmiot liryczny opisuje swoją 12-letnią mękę „przykuty byłem do łoża boleści -

i z trudem z łoża boleści wstawałem."

-jego dusza w Bogu szukała wybawienia ,,(...)dusza wzdychała do Boga mile.”

-    podmiot liryczny umiera, śmierć „Kostucha” sprawiła, że nie musi już cierpieć

- bezpośredni zwrot do czytelnika „A więc, przechodniu,(...)”, żeby zastanowił się nad wzorem śmierci.

„Piszącym wiersze”

-    o trudnej sztuce pisania wierszy

-    Ci, którzy nigdy nic nic napisali, nic wiedzą, ile trudu trzeba w to włożyć

-    pointa podkreślenie ciężkiej pracy, jaką jest tworzenie „piszą trzy palce boli całe ciało" pozornie niezbyt skomplikowana czynność, a wymaga wiele wysiłku.