Na przykład z roztworu różnych soli, zawierającego jon amonowy NHJ, po załkalizowaniu denkiem, bez względu na obecność innych jonów, wydziela się amoniak gazowy, który możemy 1 powonieniem lub za pomocą zwilżonego czerwonego papierka lakmusowego (zniebieszczenie
NH++ OH- -> NH31+H20
Jest to więc reakcja specyficzna dla jonu amonowego NH2Reakcji ficznych znamy, niestety, jeszcze niewiele. Częściej natomiast w analizie spore: z odczynnikami, które dają podobną reakcję z pewną ograniczoną grupą jonoi tzw. odczynniki selektywne.
Często dla usunięcia wpływu jonu ubocznego na daną reakcję, dla uzyskania ficzności odczynnika stosujemy odczynniki maskuj ące, to jest odczynniki, kto: się z danym jonem ubocznym, wiążą go w dostatecznie trwałe kompleksy i tym wyłączają go od udziału w roztworze lub zmiejszają znacznie jego stężenie.
Poza tym stosujemy jeszcze odczynniki grupowe, które wykazują zdolne trącania pewnej określonej kategorii jonów z roztworu w pewnych określonych kach i pozwalają na rozdzielanie jonów znajdujących się w badanym roztworze na analityczne. Wewnątrz grupy analitycznej przeprowadzamy dalszy rozdział na gólne jony, które wykrywamy odpowiednim odczynnikiem charakterystyce dla danego jonu. Na tym polega tzw. systematyczny bieg analizy chemi;:
Aby rozdzielanie spełniło swoje zadanie, musi być całkowite. Możemy to przez stosowanie odpowiednich ilości odczynników, zachowanie odpowiedniego jonów H+ i temperatury. Należy zawsze sprawdzić, czy wytrącenie przebiegło całkowicie.
Podstawą rozdzielania poszczególnych grup analitycznych, a więc jonów w wiednich grupach analitycznych, jest różna rozpuszczalność soli tych odczyni, grupowych z właściwymi jonami.
Na przykład siarczki metali grupy III mają iloczyny rozpuszczalności małe i dlatego mogą byc i cane w środowisku kwaśnym, w przeciwieństwie do siarczków kationów grupy IV, których rozpuszczalności są znacznie większe i dla których wytrącenia środowisko roztworu musi być za y Siarczki natomiast z gtupy II i V mają rozpuszczalność tak dużą, że nie wytrącają się wcale, co por^ oddzielenie kationów tych grup od kationów grupy III i IV.
W pracowni studenckiej można posługiwać się mniej lub bardziej kompletnymi z wami odczynników używanych w toku analizy. Odczynniki te, w 20-25 ml butelek z osadzonym w gumowym korku zakraplaczem, umieszczone w rozmaitego typa ty wach, powinny stać na poszczególnych stołach pracowni (ryc. 4.1). Umożli" słuchaczom pracę na wyznaczonym miejscu bez zbytecznego chodzenia po sali ćwi Można też indywidualne zestawy odczynników ograniczyć do podstawowych roztwi zasad, kwasów i częściej używanych odczynników, a pozostałe odczynniki 115-3 w kilku miejscach sali ćwiczeń na półkach dla wszystkich dostępnych.
Sprzęt laboratoryjny. Sprzęt, którym posługuje się student w laboratorium micznym, to sprzęt ogólny i indywidualny.
172
Kreska pozioma umieszczona nad wzorem cząsteczki oznacza substancję gazową (S02). i pod wzorem cząsteczki oznacza wytrącony osad (PbS).