Próby opracowania urządzenia mechanicznego do zbierania stonki ziemniaczanej są prowadzone od lat. Maszyna pozwoliłaby uniknąć skażania roślin trującymi środkami chemicznymi stosowanymi przeciw stonce. Dotychczas zgłoszono do urzędów patentowych wielu krajów około 200 pomysłów.
W naszym kraju pierwsze urządzenie do zbierania stonki wykonano w IBMERZE w latach 1953-54 (maszyna dwurzędowa). W końcu lat 70-tych dobrze działającą maszynę zaprojektował i samodzielnie wykonał rolnik Jan Czapka.
Podobnie rozwiązane maszyny wyprodukował Centralny Ośrodek Badawczo-Projektowy Konstrukcji Metalowych „Mostostal” w Warszawie. Tak zwany drugi model tej maszyny pracuje zadowalająco, zbierając z roślin (na polach uprawnych) około 70% owadów.
Maszyna składa się z kilku podzespołów:
• ramy nośnej z kształtowników stalowych,
• dwóch rynien z blachy stalowej, zawieszonych z przodu i z tyłu ciągnika,
• motowidła z rzemykami skórzanymi (lub sznurkami lnianymi) do otrząsania owadów z roślin do rynny tylnej,
• wałków zgniatających owady w rynnie.
Maszyna jest zawieszona na podnośniku hydraulicznym i napędzana przez WOM ciągnika. Rynna przednia (bez wałków zgniatających) zbiera owady otrząśnięte przez ciągnik poruszający się wśród roślin.
Maszyna nie zbiera małych larw i jajek, jest jednak nader pomocna przy ochronie upraw ziemniaków w okresach dużego nasilenia stonki.
BRONISŁAW PUTOWSKI
Fot. 1. Maszyna przygotowana do transportu Fot. 2. Maszyna przygotowana do pracy Fot. 3. Zbiór stonki Fot. 4. Przednia rynna z owadami
Rys. Julian Bohdanowicz