skanuj0013 (236)

iiy od kierownika hali maszyn do pisania, a na psychoanalityka nakłada się obowiązek „analizy dydaktycznej”, która jest jedynie zalecana społecznej opiece psychiatrycznej itd. Tak więc w złożonych instytucjach istnieją wysoce zróżnicowane systpmy socjalizacji wtórnej, które bywają niekiedy bardzo dokładnie dostosowane do zróżnicowanych wymagań rozmaitych kategorii ludzi działających w instytucji.¹⁰

Zinstytucjonalizowany podział "Zadań -między socjalizację pierwotną i socjalizację wtórną zmienia się wraz ze wzrostem złożoności społecznego podziału wiedzy. Dopóki podział ten jest stosunkowo nieskomplikowany, ta sama instytucjonalna agenda może przejść od socjalizacji pierwotnej do socjalizacji wtórnej i realizować tę drugą w znacznym zakresie. ,W przypadkach bardzo złożonych w celu realizacji ¹ socjalizacji wtórnej może zajść potrzeba stworzenia wyspecjalizowanych agend z ■ własnym personelem^ specjalnie przeszkolonym do wykonywania danych zadań edukacyjnych.; Przy braku tak daleko idącej specjalizacji może powstawać wiele socjalizujących agend, łączących to zadanie z innymi.;'Powyższą sytuację może ilustrować reguła nakazująca przenieść w pewnym wieku chłopca z chaty matki do domu wojowników, gdzie zostaje poddany szkoleniu, aby zostać jeźdźcem. Nie musi Się to wiązać z angażom' waniem specjalnych osób, których wyłącznym za-, daniem byłoby takie szkolenie. Starsi jeźdźcy mogą uczyć młodszych. Rozwój współczesnego kształcenia jest oczywiście najlepszym przykładem socjalizacji wtórnej, dokonujące] się dzięki wyspecjalizowanym: agendom. Wynikająca stąd malejąca rola rodziny \v: socjalizacji wtórnej jest sprawą znaną zbyt dobrze,' aby wymagała tu dalszych rozważań.¹⁷

¹⁰ Interesującego materiału w tej sprawie dostarczają badania z socjologii zawodów, zwłaszcza te prowadzone przez Eve-. rett Hughes.    • -pf?

¹⁷ Talcott Parsons, Szkice z teorii socjologicznej, PWN, War-i j szawa 1972, s. 433 i nast.    " . vV-;^;'

c) podtrzymanie i przemiana rzeczywistości subiektywne! ■'    -

i Ponieważ socjalizacja nigdy się nie kończy, a . biektywna rzeczywistość internalizowanych przęz"nią treści jest nieustannie zagrożona,-każde społeczeństwo zdolne do samodzielnego życia musi ,vtfytworzyć procedury podtrzymywania rzeczywistości w celu ochrony niezbędnej odpowiedniości między rzeczywistością obiektywną i subiektywną. „Obecnie skoncentrujemy się raczej na obronić rzeczywistości subiektywnej niż obiektywnej, (Czyli raczej na rzeczywistości, tak jak jest ona postrzegana przez świadomość jednostkową, niż na rzeczywistości, tak jak jest óńa definiowana instytucjonalnie.

■•—-Socjalizacja pierwotna .inięrnalizuje rzeczywistość postrzeganą jako konieczną. Można uważać, że internalizacja kończy się powodzeniem, gdy to odczucie konieczności jest zazwyczaj obecne, przynajmniej podczas aktywnego działania jednostki w świecie życia codziennego. Jednak nawet wtedy, kiedy świat życia codziennego zachowuje przemożną i przyjmowaną bez zastrzeżeń rzeczywistość in actu, jest on zagrożony przez graniczne sytuacje ludzkiego doświadczenia, których nie sposób całkowicie wykluczyć z codziennego działania. Zawsze ma się dó czynienia z natrętną obecnością metamorfoz, zarówno tych rzeczywiście pamiętanych, jak i tych, które odczuwa się jedynie jako złowrogą możliwość. Istnieją także, zagrażające bardziej bezpośrednio, konkurencyjne definicje rzeczywistości, które można napotkać w życiu społecznym. Co inhego, gdy człowiek z dobrej rodziny śni w samotności nocy o orgiach, a całkiem co innego, gdy może te sny oglądać jako empiryczne urzeczywistnienie w libertyńskiej wspólnocie tuż obok. Sny mogą z łatwością zostać w świadomości izolowane albo jako „nonsens” do odrzucenia, albo jako aberracje Umysłowe, których trzeba h_: ptv cichu żałować, <w każdym razie zachowują one

m-

n

lite!

m

i jć* . ' I

ips •

M ■

W

w

m