11762 płazy I (12)

Parposz

Alosa fallax, A

Długość ciała do ok. 50 cm. waga do 2 kg.

Je*! wędrowna rvl»a z rodziny ślcdziowalych. Występuje w morzu, lecz rozmnaża sic w dolnej części rzek (u nas głównie w Wiśle), do około 100 km od ujścia. Tarło trwa w okresie lata (czerwiec-lipiec). Złożone jaja unoszone sa przez prąd rzeki. Po ok. 2-8 dniach z jaj wylęgają się larwy, które przebywają w rzekach do kilku miesięcy. Gdy osiągną długość 8-14 cm. wpływają do morza. Parposze odżywiają się głównie skorupiakami i małymi rybami. Objęte sa ochrona gatunkowa ze względu na ciągłe zmniejszanie się ich populacji.

Aloza

Alosa alosa. B

Długość ciała do 70 cm, waga do 3.5 kg.

Biologia podobna do poprzedniego gatunku. Na tarliska wpływa jednak dalej niż parposz. Jaja składa w nurcie rzeki (jedna samica 250--350 lys.l nad piaszczystym dnem. Z napęczniałych jaj larwy wylęgają się, w zależności od temperatury wody. po 6-8 dniach. Osobniki dorosłe powracają do morza, a narybek pozostaje w rzekach ok. pół roku, stopniowo znoszony z prądem wody do morza. Alozy osiągają dojrzałość płciowa w 3-4 roku życia. Dawniej były chętnie poławiane ze względu na smaczne mięso, jednak obecnie ich populacja jest tak dalece zdziesiątkowana, że nie ma juz znaczenia gos|>odarczego. Główna przyczyna togo stanu rzeczy jest coraz większe zanieczyszczenie rzek. niszczenie tarlisk, a także dawniej nic kontrolowane, nadmierne połowy. Spotkanie w rzekach alozy jest obecnie niezwykła rzadkością.

29