12163 skanuj0002 (458)

.'.O-A, ^.s*.. . . » - .i. £ME ’ ó • ^ * ,v !

PRZESTRZEŃ MIASTA W OGLĄDZIE JEGO MIESZKAŃCÓW

Miasto jest czymś więcej niźii aglomeracją jednostek wyposażonych, w dobra komunalne. takie jak: ulice, nieruchomości, oświetlenie elektryczne, tramwaje, telefony. Miasto jest także czymś więcej niźii prostą konstelacja, instytucji i aparatów administracyjnych: trybunałów, szpitali, szkól, posterunków policji oraz urzędów wszelkiego rodzaju. Miasto jest stanem ducha, zespołem zwyczajów i tradycji, postaw i sentymentów, nieodłącznie powiązanych z tymi zwyczajami i transmitowanymi poprzez tradycje. Inaczej mówiąc miasto jest produktem natury, zwłaszcza zaś natury ludzkiej (Robert Ezra Park — The City: Suggesticns for che Iiwestigation of Humań Behaviour in Urban Environment).

1.1

PRZESTRZEŃ MIEJSKA I REGUŁY JEJ OGLĄDU

Przestrzeń, która otacza człowieka, jest plastyczna i można ją adaptować, przyswajać i w rezultacie kształtować. W rym szczególnym procesie przeobrażania przestrzeni ludzie przypisują swoim wytworom funkcje, sens i znaczenia. Nadawanie sensu, znaczeń i funkcji budowlom, pomnikom, parkom czy rzekom powoduje, że ich użytkownicy stale odczytują — najczęściej w sposób nie w pełni świadomy — pewne kody i szyfry. A zatem miasto, wieś czy osada i rozmaite ich przestrzenie stają się komunikatem znakowym dla mieszkańców i przybyszów z zewnątrz. Kolejne znaki są przez nich dostrzegane, klasyfikowane, porządkowane, oceniane i dopiero na tej podstawie ludzie podejmują działania codzienne (zob. schemat 1.).

Przestrzeń miejska (komunikat oznaczający) postrzeganie (percepcja) klasyfikacja i porządkowanie elementów przestrzeni    wartościowanie

(waloryzowanie) autoocena zajmowanej pozycji przestrzennej <-> zachowania codzienne i praktyki miejskie.

Schemat 1. Przestrzeń miejska i jej społeczny odbiór

Klasyfikowanie, porządkowanie i ocenianie przestrzeni miejskiej przebiega mechanicznie, niemal bezrefleksyjnie; nie zmienia to jednak faktu, iż mieszkańcy miasta są stałymi — krytycznymi i życzliwymi zarazem — czytelnikami poszczególnych elementów

13