5.4.4. Sformułowanie polityki przestrzennej miasta
i
5.4.4. Sformułowanie polityki przestrzennej miasta
i
■ V
) V^V* 't
2?
j
;
Polityka przestrzenna miasta to inicjatywy i przedsięwzięcia sanunz.nlu lokalnego służące poprawie jakości przestrzeni i uzyskaniu mocnej po/\eji konkurencyjnej miasta lub też utrzymaniu takiej pozycji. Zapis polityki powinien obejmować:
• cele polityki, ,'j
• zadania i kierunki działań z określeniem ich kolejności i źródej '•
finansowania, \
• instrumenty i środki realizacji polityki.
Polityka przestrzenna jest więc przełożeniem wizji rozwoju miasta zawar7 tej w kierunkach zagospodarowania przestrzennego na język konkretnych działań, wywołujących pożądane zmiany struktury przestrzennej na oku-ś-lonym terytorium. Stanowi więc jedną z trzech części składowych całosuowci strategii rozwoju miasta.
Formułowanie polityki przestrzennej może odbywać się z wyodrębnieniem polityk sektorowych (dotyczących poszczególnych sektorów działalności związanej z użytkowaniem przestrzeni) lub problemowych (dotyczących poszczególnych zagadnień wyodrębnionych w procesie rozwoju miasta). Polityki probr lęmowe wymagają horyzontalnych sieci powiązań i horyzontalnego (sieciowe- j go) zarządzania. W politykach sektorowych naturalny jest tradycyjny układ .. organizacji hierarchicznej. Przykładem polityki sektorowej będzie polityką mieszkaniowa. Przykładem polityki problemowej będzie na przykład rewilali zacja strefy centralnej.
Trzeba mieć świadomość, iż każda polityka sektorowa ma swoje większe lub mniejsze odniesienie do polityki problemowej. Na przykład jeśli piob-lemem dla miasta jest jego negatywny wizerunek, elementem zakresu polityki mieszkaniowej, ważnym dla kreowania obrazu miasta będzie jakość budowanych mieszkań, walory architektoniczne budynków, wysoka jakość kompozycji przestrzennych itd. W tych elementach musi następować horyzontalna koope racja między właściwymi kompetencyjnie jednostkami.
Najczęściej wyodrębniane rodzaje polityki [[Gospodarka przestrzenna..., 1996] to: .. •
• polityka ochrony zasobów środowiska przyrodniczego i kulturowego .
• polityka rozwoju systemów infrastruktury technicznej
• polityka rozwoju systemów komunikacji
• polityka realizacji przedsięwzięć publicznych
• polityka gospodarowania mienieni komunalnym i
• polityka lokalizacyjna
• polityka mieszkaniowa
• polityka gruntowa.
Strategia rozwoju przestrzennego miasta w ostatecznej postaci powinna być prezentowana w formie tekstu, map i wykresów. W tekście podaje się listę zadań publicznych przewidzianych do wykonania w kolejnych etapach, z po
daniem kryteriów ich selekcji oraz krótką charakterystyką zadań. Na mapie ,;'r.powinny znaleźć się proponowane miejsca lokalizacji inwestycji publicznych ,\i z datami realizacji lub kolejnością inwestowania, instytucje realizujące oraz l źródła finansowania lub współfinansowania.
5.5.1. Definicja konfliktu społecznego w grze o przestrzeń
' W tym miejscu chcielibyśmy zasygnalizować i nieco bliżej naświetlić prob-lematykę tzw. konfliktów przestrzennych. Uważamy bowiem, że bez zro-, zumienia tej problematyki przez nasze władze i wykształcenia umiejętności <1zaiządzania w sytuacjach konfliktowych w gospodarce przestrzennej skutecz-'--ność lokalnej polityki rozwoju będzie wysoce ograniczona. W rozwijaniu Sjk teoretycznych modeli sterowania rozwojem układów terytorialnych należy wyraźnie rozróżniać pojęcie konfliktu od sprzeczności między funkcjami (działalnościami), które występują w zagospodarowaniu przestrzeni przez człowieka. Sprzeczne funkcje mogą być źródłem konfliktu, ale niekoniecznie | > muszą. Sprzeczność funkcji może się /ujawnić z opóźnieniem czasowym. 11' Sprzecznościom funkcji można zapobiegać na przykład przez strefowanie
Ijy; planowaniu przestrzennym. W ten sposób można także zapobiegać konfliktom. Konflikt jest natomiast sytuacją realnie już występującą między ludźmi, grupami społecznymi oraz między władzą publiczną a ludźmi itd. Odnosząc - kategorię zarządzania do procesów i układów społecznych to właśnie konflikty łjrspoleczne są przedmiotem zarządzania, a nie same sprzeczności funkcji. ‘^‘Usuwanie sprzeczności funkcji może być sposobem na zarządzanie konflik-jjf|ami.
Konflikt w naszym ujęciu jest subiektywną kategorią społeczną. Jest ;r J relacją między ludźmi wynikającą z odmiennego pojmowania czasu i wartości. ^Relacja ta ma charakter co najmniej dwustronnej interakcji, wyrażającej J;;rniezgodność między ludźmi lub grupami ludzi. Przejawem tej interakcji i; niezgodności pomiędzy stronami uwikłanymi w konflikt jest określony typ ich 0 działań mający na celu poprawianie pozycji dominacji nad przeciwnikiem na jy poziomie satysfakcjonującym każdą ze stron.
j': Konflikt społeczny o podłożu „przestrzennym” tym różni się od innych
^konfliktów społecznych, że właśnie u jego podłoża leży sposób użytkowania ł‘ ^ przestrzeni przez człowieka i związane z jego działalnością efekty zewnętrzne. Przyjmując taki typ rozumowania, trzeba uznać, że obiektywnie występujące ^sprzeczności w użytkowaniu przestrzeni nie stanowią sytuacji konfliktowej sdopóty, dopóki na jej tle nie nastąpi interakcja niezgodności między użytkownikami tej przestrzeni.
Tak więc, zgodnie z naszym rozumowaniem, naruszanie stanu środowiska przyrodniczego przez działalność człowieka tak długo nie jest konfliktem