122 123 (2)

122 ĆWICZENIA I WYJAŚNIENIA

Twarze są tu takie same, tylko uszy się zmieniają. Tak więc figur) D, E i H nie pasują do reszty. Chociaż są one do siebie podobne, różnią się od pozostałych sześciu; a ponieważ należało znaleź<! trzy nie pasujące, to muszą być nimi właśnie one.

Oczywiście w grę wchodzi nie tylko położenie figur. Może chodzić także o wyszukanie dwu lub więcej figur pow iązanych ze sobą jakąś regułą, a nie pasujących do pozostałych w zestawie Jednak takie skomplikowane zadania mogą okazać się raczej trudne i rzadko spotyka się je w testach inteligencji. Także badani bywają porażająco dobrzy w wynajdywaniu różnych powiązań między elementami i w tworzeniu nowych układów według reguł, które autorowi testu nie przyszły akurat do głowy.

Poniższe zadanie, choć niezupełnie figuralne (ale czy rzeczy wiście?) pokazuje, na czym tego typu zadania polegają:

Z103: Które trzy litery nie pasują do pozostałych?

M N O P R STU

Odpowiedź brzmi M, N i T. Nie ma tu nic do rzeczy kolejność liter, w której występują one w alfabecie; musi więc mieć znaczenie coś co jest w samych literach. Pewną wskazówką jest także to, żc napisano wyraźne wielkie litery drukowane. Jedyna różnica między tymi trzema literami a pozostałymi dotyczy kształtu - M, N i T składają się wyłącznie z linii prostych (tak, to już było), a reszta zawiera także linie krzywic.

SERIE FIGUR

Czasami przedstaw ia się badanemu kilka rysunków' i prosi o wybór figury, która powinna być kolejna w zestawie.

Nic trzeba być artystą, by rozwiązywać ten rodzaj zadań: zazwyczaj udzielenie odpowiedzi polega na odszukaniu jednej z kilku możliwości, które już są narysowane.

Proste serie

Zadania tego typu zawierają prawie zawsze serię podobną do przedstawionej w poniższym przykładzie:

* IM l l tóią / pięciu podanych niżej figur należy wstawić w miej-•»«» /.naku zapytania?

□

□

A B C D E

Im pi/\U.ul pochodzący od Thierry’ego Carabina wydaje się imdii> d«» zio/umienia, zanim nie potraktujemy przedstawionych a mm lip iii |.tkn następujących po sobie, zmieniających się regularni. • h im nlów serii. Można wtedy zobaczyć, że w kolejnych

.....i " h \\< wnęlr/.na linia trójkąta odrywa się i obraca w kierunku

P» o . i '• u yiii do ruchu wskazówek zegara, podczas gdy zewnętrzne .Im •• -i-i •*»«; w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.

< i i,l., i«, netu, kontynuować, następną powinna być figura E.

/.id.uur lo jest trudne, ponieważ skłonni jesteśmy spostrzegać k.i;d.| lipiin; raczej jako całość niż jako kilka odrębnych części. / d l id.Hity, że części muszą być całkowicie czymś innym, więc .♦u I.• .u/eg.uny powiązań pomiędzy kolejnymi ramkami. Jest to ii../ klont warto brać pod uwagę przy rozwiązywaniu zadań łlgtiriitnych.

Pi m widywanie wzoru

\s Mm h / kolei zadaniach jest jakaś reguła lub wzór, do którego im m|.| w szystkie podane figury i tylko jedna z możliwych odpo-• .. d/i Poniższe zadanie ilustruje taki przypadek:

z lir. Którą z pięciu figur należy wstawić w miejsce znaku zapylaniu?

A B C D E