o 15—35%, mniejsza masę tkanki tłuszczowej i powstawanie lipidów wolniejsze o 50-80%, przy czym nie pogorszyła się jakość mięsa"1.
Na Uniwersytecie Adelaide w Australii naukowcom udało się wyhodować transgeniczne świnie, których tucz jest o 30% bardziej wydajny i umożliwia osiągnięcie wagi rzeźnej o 7 tygodni wcześniej niż zwykłych świń. Szybsza produkcja oznacza mniejsze zapotrzebowanie na silę roboczą do wyprodukowania funta wieprzowiny. Australijska organizacja badań naukowo-przemysłowych uzyskała zmodyfikowaną genetycznie owcę, która rośnie o 30% szybciej niż normalne owce; obecnie naukowcy pracują nad transplantacją genów odpowiedzialnych za szybszy wzrost wełny owczej2. Przenosi się również geny ludzkie i bydlęce rybom, aby uzyskać szybko rosnące transgeniczne łososie, karpie i pstrągi. W jednym przypadku przeniesiono gen somatotropiny pstrąga innej rybie, powodując zwiększenie przyrostu jej wagi o 22%3.
W 1993 r. naukowcy z Uniwersytetu Wisconsin ogłosili swój sukces w ulepszeniu wylęgu kur dzięki usunięciu genu warunkującego wytwarzanie prolaktyny. Nie podobało im się, że kury za długo wysiadują jaja. Wysiadujące kwoki znoszą o 25—33% mniej jaj niż kury nie kwoczące. Skoro zwykle ok. 20% stada stanowią kwoki, I zatem „wysiadywanie jaj przeszkadza w produkcji i kosztuje dużo I pieniędzy". Po eliminacji hormonu prolaktyny można było pozbawić I kury naturalnego instynktu wysiadywania. Transgeniczne kury nie I wykazują instynktu macierzyńskiego, za to produkują więcej jaj4. I
Zmodyfikowane genetycznie zwierzęta powstające w laboratoriach I służą też jako chemiczne fabryki dostarczając cennych lekarstw I w swoim mleku lub krwi. Powstała nowa dziedzina na skrzyżowaniu I rolnictwa i farmacji, „pharming", która zapowiada rewolucję w pro- I dukcji leków. Naukowcom udało się wstawić geny ludzkie embrionom I owcy, wskutek czego dorosłe owce wytwarzają ludzką a-l-antytryp- I synę. Antytrypsyna służy do leczenia rozedmy płuc i normalnie I
koniec pruci/ uzyskuje się ra z surowicy krwi ludzkiej, lecz w ilości, która nie pokrywa zapotrzebowania. Szkocka firma z Edynburga o nazwie Pharmaceutical Proteins uzyskała transgeniczną owcę, która wytwarza antytrypsynę w ilości piętnastokrotnie większej od tego, co można otrzymać z plazmy krwi. Przyrost produktywności jest tak spektakularny, że stado liczące tysiąc takich owiec wystarczyłoby do produkcji antytrypsyny dla całego świata45.
Naukowcy z politechniki i uniwersytetu stanowego Virginin zmodyfikowali genetycznie świnie, wytwarzające w swoim mleku proteinę C — jest to anykoagulant, z którym medycyna wiąże nadzieje w leczeniu chorych po wylewie i zawale44. W laboratoriach na całym świecie dokonuje się genetycznych transformacji zwierząt na potrzeby przemysłu farmaceutycznego. Oczekuje on od tych badań wzrostu produktywności i zysków z produkcji leków oraz znacznej redukcji zatrudnienia, dzięki hodowli zwierząt transgeni-cznych.
Cały postęp w manipulacjach genetycznych zależy od wydajności komputerów i możliwości technologii informatycznych. Komputer i jego oprogramowanie służą do rozszyfrowania, wyodrębnienia i analizy informacji genetycznej; bez nich niemożliwe byłoby uzyskanie nowych, transgenicznych zwierząt i roślin. Następnie zaś nowe rasy zwierząt i odmiany roślin można hodować też tylko ze wspomaganiem komputera, który jest decydującym narzędziem manipulacji żywymi systemami w skali makro i mikro oraz niezbędną pomocą w zarządzaniu całą farmą.
Symbioza rewolucji komputerowej i biotechnologicznej w jednym
I kompleksie przemysłowym zapowiada nową erę w produkowaniu żywności, które będzie oddzielone od ziemi, klimatu, i pór roku, zawsze warunkujących produkcję rolną. W nadchodzącym stuleciu tradycyjne rolnictwo chyba padnie ofiarą działania sił technologii, która szybko zastępuje pracę rolnika pod gołym niebem manipulacją molekuł w laboratorium. Jeżeli pierwsza rewolucja techniczna w rol-
The Blossoming of Biotechnolog}/, „Omni Magazine" 11/1992 s. 74. i Fox, dz. cyt. s. 106.
161
H New Technological Era s. 4.
„New Sdentist", 28.04.1988 s. 27. Cyt. wg Fox, dz. cyt. s. 103.
New Technological Era s. 87.
Bob Cooney, Antisense Gene Gould Knock Out Broodiness in Turkeys, Science Report, Agricultural and Consumer Press Services, College of Agricultural and Ufe I Sciences, Research Division, University of Wisconsin at Madison; Building a Budda Mother, .American Scientist" 7/1993 s. 329.