17245 sowa
0

e)    integracja społeczna - aktywny udział w różnych formach życia społecznego,

f)    niezależność ekonomiczna - możliwość uzyskania środków na własne utrzymanie.

W konkretnych przypadkach mogą wystąpić również upośledzenia innych sfer życia. Oczywiście często uszkodzenie i niepełnosprawność jednego narządu może spowodować upośledzenie kilku sfer życia człowieka i to w różnym stopniu. Ogólnie przyjmuje się, że niepełnosprawność powoduje upośledzenie do pewnego stopnia wszystkich sfer życia człowieka, tworząc problemy natury fizycznej, psychicznej, zawodowej i społecznej. Jak daleko te sfery są upośledzone zależy od wielu czynników, na przykład od płci, wieku, pozycji społecznej, kariery, osobowości danej osoby itp. Nie można więc w sposób kategoryczny przypisywać określonym niepełnosprawnościom konkretnych sfer i stopni upośledzeń.

Podsumowując wzajemną zależność między uszkodzeniem, niepełnosprawnością i upośledzeniem trzeba stwierdzić, że te dwa pierwsze aspekty (wymiary) dotyczą fizycznych i psychicznych aspektów człowieka jako jednostki psychofizycznej, podczas gdy upośledzenie dotyczy aspektów społecznych człowieka więc jego funkcjonowania i interakcji (współdziałania^; ze środowiskiem zarówno społecznym, jak też fizycznym.

2. Ołigofrenopedagogika

Oligofrenopedagogika jest to dział pedagogiki specjalnej (rewalidacyjnej zajmujący się nauczaniem i wychowaniem jednostek upośledzonych umysłowo.

Jednostki będące przedmiotem pedagogiki specjalnej można podzielić najogólniej na:

—    mających trudności w poznawaniu świata i w komunikowaniu się z nim

wskutek braku lub uszkodzenia analizatorów^ zmysłowych,

—    tych, u których procesy poznawcze przebiegają w sposób nieprawidłowy, wskutek czego mają obraz poznawczy nieadekwatny z rzeczywistością zdolność rozumowania ograniczoną poniżej normy, przystosowanie do życia społecznego utrudnione,

—    mających z powodu uszkodzenia narządów ruchu lub przewlekłej choroby ograniczoną zdolność do działania, do aktywnego udziału w życic społecznym,

—    wymagających w wyniku zaniedbań i błędów wychowawczych bądź nieprawidłowości funkcjonowania systemu albo psychopatii czy charakteropatii — wychowania resocjalizacyjnego (Z. Sękowska 1985).

138