19

34

L.H.A. » 323*29,(T	h, = 43*58.4' dip - -4.7
	43*53,7
Dcc. = 19°34,9*N	OP = +15.0*
	1^ * 44*08,7 -h* = 44*09.0'

Ah -

A -    128.6°

Pomiary wykonano w dobrych warunkach. Wartość Ah wykazała bardzo dobrą zgodność wyników obserwacji ze wskazaniem pozycji z odbiornika satelitarnego. Graficzne opracowanie tej samej obserwacji zamieszczono na rysunku 2.1. Sposób graficznej interpolacji może być wykorzystany niekiedy z lepszym skutkiem przy znacznie mniejszej pracochłonności, błąd wyznaczanej średniej będzie jednak na ogół większy.

Ryt.2 1 InterpoUcj* graficzna serii obserwacyjnej Strzałki wskazują sposób wyboru OS _y: na moment 08^h 59" 48'

Sprowadzenie OS do wspólnego momentu i zenitu może być w praktyce pomijane, lecz wymaga to pewnej ostrożności i nie jest zalecane przy konstruowaniu programu komputerowego. Podobne wyniki obliczenia jak w rozpatrzonym przykładzie otrzyma się stosując tryb pracy w kalkulatorach zwany regresją liniową (LR). Wartość r współczynnika regresji bliska jedności pozwala oszacować wynik prostego uśredniania jako wiarygodny, gdy przynajmniej pierwsze dwie cyfry po przecinku są dziewiątkami. Obliczone do powy ższego przykładu wartości wynoszą:

r = 0,9935

A = -326,1259    B * 6,3696

y ■ A + Bx

oraz gdy x - 59,48. wówczas y - 54,8. czyli średni odczyt sekstantu na zadany moment (08^h59^m48^s) wynosi 54,8*, czyli OS^ = * 43°54,8’ (z błędem ok. -0^).

Seria pomiarów wysokości reprezentowana jest przez jedną wartość średnią. Odchylenia poszczególnych pomiarów od wartości średniej poddawane są sprawdzeniu, czy ich wartości nie przewyższają błędu granicznego. Zdarza się, że w serii występują pomiary obarczone błędem grubym, wówczas następuje wykluczenie takich pomiarów. Błąd średni poszczególnego pomiaru oblicza się ze wzoru (Bessela):

m =

IV,¹

rtr

(2.4)

gdzie:

Vj * OSj - OS - różnica między odczytem sekstantu sprowadzonym do wspólnego zenitu i momentu a obliczonym odczytem średnim,

n    - liczba pomiarów w serii.