25376 skanuj0034 (72)

152 SYLWIA KULCZYK

•    turystykę aktywną w krajobrazie cennym kulturowo (zainteresowanie i zachwyt wędrujących z plecakiem po Beskidzie Niskim budzą zawsze cerkwie, krzyże i kapliczki);

•    turystykę religijną (związaną z indywidualnym przeżyciem duchowym);

•    wycieczki szlakiem legend i baśni.

Wydaje się, że o tym, czy daną formę turystyki kulturowej można wiązać z ekoturystyką, świadczy przede wszystkim charakter aktywności; indywidualny, nastawiony na osobiste poznanie tematu, który powinien być jak najmocniej związany z odwiedzanym regionem. Na podkreślenie zasługuje znaczenie autentyczności przeżycia czy doznania.

Powiązania turystyki kulturowej z ekoturystyką są czytelne w przypadku aktywności na terenach egzotycznych kulturowo. Regiony o dużej atrakcyjności przyrodniczej, stanowiące na całym świecie bazę dla rozwoju ekoturystyki, zamieszkują często mało liczebne narody, wyróżniające się wysokim poziomem zachowania tradycji. Będąc gospodarzami terenów przyciągających ekotury-stów, ludzie ci powinni być jednocześnie głównymi animatorami i beneficjenta-mi rozwoju ruchu turystycznego. Nawet, jeżeli oddziaływanie egzotycznej kultury ma miejsce niejako przy okazji; np. poprzez przewodnika, transport czy bazę noclegową, to bardzo często właśnie kontakt z ludźmi i ich kulturą jest tym, co zapamiętuje się najdłużej z wyjazdu pomyślanego pierwotnie jako czysto przyrodniczy.

Są też takie formy ekoturystyki, w których czynnik kulturowy ma znaczenie podstawowe, a nie jedynie towarzyszące. Lewandowski (2005) wymienia tzw. heńtage tours - wycieczki nastawione na poznawanie bogactwa kulturowego regionu, wyjazdy edukacyjne, mające na celu naukę języka lub rzemiosła oraz tzw. voluntary tńps - ochotniczą pracę, często wśród społeczności lokalnych.

Przykładami zakreślonych na szerszą skalę działań mających wspomóc rozwój ekoturystyki, w których bardzo silnie zaakcentowano bogactwo kulturowe regionu, są szlak „Ruta Maya” w Ameryce Środkowej czy „Projekt Annapurna” w Nepalu (Zaręba 2000). W obrębie szerokiej oferty przygotowanej w ramach tych projektów są propozycje w różnym stopniu uwzględniające elementy kulturowe, ale zawsze są one obecne.