255 3

czych (stożkowatość, owalizacja) większych niż 0,01 mm.' Średnica tłoczyska musi zapewnić mu luz w prowadnicy wynoszący 0,02—0,05 mm. Zarówno zużycie, jak i średnice naprawianego tłoczyska mierzy się śrubą mikrome-tryczną.

Prowadnice tłoczyska amortyzatora zużywają się zazwyczaj nieco więcej niż tłoczysko. Należy je wymienić jeśli luz tłoczyska w prowadnicy przekracza 0,10—0,15 mm, a w amortyzatorach motocykli WFM dopuszcza się nawet 0,23 mm. Luz ten określa się mierząc czujnikiem maksymalne zużycie prowadnicy i porównując ze zmierzoną mikrometrem najbardziej zużytą średnicą tłoczyska.

Jeśli tłoczysko wykazuje zużycie mniejsze niż 0,05 mm, można wymienić tylko prowadnicę. Naprawa prowadnic jest praktycznie trudna do wykonania, dlatego nie stosuje się jej wymieniając prowadnice na nowe.

Innymi elementami amortyzatora, które z biegiem czasu ulegają zużyciu wpływając na osłabienie skuteczności tłumienia, są tłoczki i cylinderki. Podobnie jak tłoczysko, elementy te zużywają się bardzo nieznacznie i tylko niewłaściwe użytkowanie motocykla (np. brak płynu, brudny lub nieodpowiedni płyn) mogą spowodować wcześniejsze ich zużycie.

Luzy tłoczka w cylindrze amortyzatora są dość różnorodne i wpływ ich na skuteczność tłumienia jest odmienny w różnych konstrukcjach amortyzatorów. W najczęściej spotykanych w kraju motocyklach tłoczki amortyzatorów pracują w cylindrach z luzem montażowym rzędu 0,02—0,05 mm. Przy zwiększeniu się tego luzu do wartości rzędu 0,20—0,30 mm występuje niemal zawsze nadmierny spadek działania tłumiącego amortyzatorów. Należy wówczas wymienić obydwie części (najczęściej cały amortyzator).

Wielkość luzów określamy przez pomiar czujnikiem średnicy cylindra na różnych wysokościach i w różnych płaszczyznach oraz pomiar mikromierzem średnicy tłoczka. Największe zużycie występuje zwykle w środku długości cylinderka. Czasami można uzyskać poprawę tłumienia przez wymianę tylko

Rys. 8.36. Element resorująco-tłumiący tylny motocykla. Junak.

Części wg katalogu: 21 — zaczep górny, 20 — osłona sprężyny górna, 19 — podkładka. 1S — sprężyna, 3 — tłoczysko, l — obsada uszczelki sworznia. 2 — pierścień uszczelniający 12X X22X7, 6 — pierścień uszczelki, 5 — uszczelka, 4 — tulejka sworznia, 7 _ podkładka zderza

kowa. 3 — sprężyna zaworu. 9 — płytka zaworu, 10 — tulejka zaworu, 11 — nakrętka sworznia, 27 — przeciwnakrętka, 12 — przegroda wewnętrzna. 13 — tuleja wewnętrzna, 14 — obsada tulei, 17 — podkładka, 16 — osłona sprężyny dolna, 15 — zaczep dolny, 22 — pierścień zaczepu, 23 — tulejka, 24 — podkładka, 25 — śruba. 26 — nakrętka

jednej z tych części. Jeżeli zużycie, owalizacja i stożkowatość cylinderka nie przekraczają 0,07 mm można stosować do niego nowy tłoczek.

Tłoczek amortyzatora należy wymienić, jeśli wskutek zużycia nastąpi

255