26041 LastScan14 (5)

Tabela 6.1. Przykłady dobom form i metod rekreacji

Zadania	Formy organizacyjne	Formy dydaktyczne	Metody
nauczanie technik (czynności ruchowych)	indywidualna, zespołowa, zorganizowana (zespól ćwiczeniowy, kurs. warsztaty)	zadaniowa, ścisła, zabawowa	słowna, oglądowa, zajęć praktycznych
doskonalenie umiejętności (sprawności ruchowej)	indywidualna, zespołowa, zorganizowana (zespól ćwiczeniowy)	zabawowa. Ściśli', współzawodnictwo	zajęć praktycznych
kształtowanie cech molorycznych	trening indywidualny, trening zespołowy, zorganizowany	ścisła, współzawodnictwa. zabawowa	realizacji ćwiczeń fizycznych: ciągła, przerywana
aktywny wypoczynek	indywidualna spontaniczna, zespołowa zorganizowana - impreza	zabawowa, współzawodnictwa	zajęć praktycznych
kompensowanie, korygowanie niekorzystnych wpływów środowiska	indywidualna, zespołowa w mikrogrupie. zorganizowana - zespól ćwiczeniowy	zadaniowa, zabawowa	zajęć praktycznych, realizacji ćwiczeń fizycznych: ciągła, przerywana
zapobieganie i przeciwdziałanie ujemnym skutkom pracy	indywidualna, zespołowa. zorganizowana -zespól ćwiczeniowy	ścisła, /.udani owa	zajęć praktycznych, realizacji ćwiczeń fizycznych: przerywana
integracja, socjalizacja	zespołowa, zorganizowana w mczogrupach i w makrogrupach	zabawowa, zadaniowa	słowna, oglądowa, zajęć praktycznych

6.3. Środki rekreacji

Wszystko to, co ułatwia, zabezpiecza i umożliwia działanie, a więc zespól ćwiczeń, procedur i czynności oraz przedmiotów i urządzeń, za których pośrednictwem oddziałuje się na organizm człowieka w zależności od potrzeb z uwzględnieniem indywidualnych zainteresowań i w określonych celach nazywa się środkami rekreacji (Bogucki 1984).

W znaczeniu ogólnym można też przyjąć, że środkami rekreacji są zbiory działań, przedmiotów i urządzeń pośredniczących w osiąganiu celu związanego z rekreacją.

Środki te można podzielić na:

a)    ćwiczenia fizyczne (ńpTbieganiejako środek pomocny w utrzymaniu zdrowia i dobrego samopoczucia),

b)    urządzenia i sprzęt umożliwiające ruchowe zajęcia rekreacyjne (teren, sala, rower, kajak),

S'

If,

#•

c)    elementy podnoszące atrakcyjność zajęć rekreacyjnych (muzyka, przybory, krajobraz),

d)    elementy wzmacniające efektywność zajęć rekreacyjnych (sauna, masaż, solarium).

Szczególnie ważnym środkiem rekreacji, ze względu na funkcję prozdrowotną jest środowisko przyrodnicze. Jego elementy naturalne, takie jak lasy, wody, gleby, ukształtowanie terenu, klimat, piękno krajobrazu, a także pewne rodzaje energii (np. energia słoneczna, kinetyczna rzek i wiatru) są nośnikami bodźców fizycznych stabilizujących stan istnienia organizmu człowieka, jak również stan ten zmieniających (Krzymowska-Kostrowieka 1991, Jellion 1994).

Pod wpływem konkretnych bodźców płynących ze środowiska przyrodniczego zachodzą w organizmie pozytywne zmiany czynnościowe, metaboliczne i morfologiczne. Bodźce te powodują przestrojenie wegetatywnego układu nerwowego, wywołują odczyny i odruchy warunkowe, sprzyjające odnowie tkanek i normalizacji odczynowości ustroju, prowadząc do usprawnienia czynności narządów, do zwiększenia naturalnej odporności ogólnej. W konsekwencji dopro-wadzajądo psychicznego odprężenia oraz odtworzenia sil fizycznych będących pożądanym efektem bezpośredniego kontaktu z przyrodą. Dla człowieka doświadczającego rekreacji szczególne znaczenie majączynniki kształtujące klimat i pogodę.

Naturalne czynniki przyrody są ważnym zbiorem informacji dla jednostki ludzkiej, wynikających z przeżyć spowodowanych wielozmyslową percepcją wzbogaconą przez osobiste doświadczenia.

O tym, czy środowisko przyrodnicze będzie uznawane przez, człowieka za wartościowy środek rekreacji, zasadniczo decydują dwa czynniki:

1)    stopień odmienności warunków przyrodniczych od występujących w miejscu jego bytowania,

2)    walory estetyczne (widokowe), a szczególnie zmienność krajobrazu i jego różnorodność.

Można zatem sądzić, iż m.in. to właśnie zróżnicowanie wartości naturalnych czynników przyrody wyznacza rodzaj i zakres zachowań rekreacyjnych człowieka oraz decyduje o ich rozwoju.

Bibliografia

Bogucki J. (red.) (1984) Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju turystycznych form rekreacji. AWF, Warszawa.

Czabański B. (1998) Wybrane zagadnienia uczenia się i nauczania techniki sportowej. AWF, Wrocław.

Czabański B. (2000) Kształcenie psychomotoryczne. AWF, Wrocław.

Dąbrówka A., Geller E., Turczyn R. (1997) Słownik synonimów. MSR, Warszawa. Jethon Z. (1994) Ekologia człowieka w wychowaniu fizycznym i sporcie. AWF, Wrocław. Krzyinowska-KostrowickaA. (l99l)Zarysgeoekologii rekreacji. Uniwersytet Warszawski, Warszawa.