Tabela 6.4. Przykład punktowej oceny atrakcyjności sektora
liczba punktów w tej wersji metody wynosi 150. Po dokonaniu oceny różnych sektorów otrzymujemy listę rankingową sektorów od najbardziej do najmniej atrakcyjnych.
Lp. |
Kryteria oceny atrakcyjności sektora |
Waga kryterium (1-3) |
Wartość kryterium w sektorze (1-5) |
Ocena ważona |
1. |
Wielkość rynku |
3 | ||
2. |
Przewidywana stopa wzrostu rynku |
3 | ||
3. |
Rentowność sektora |
3 | ||
4. |
Stopień koncentracji sektora |
2 | ||
5. |
Ostrość walki konkurencyjnej |
3 | ||
6. |
Wysokość barier wejścia |
3 | ||
7. |
Wysokość barier wyjścia |
1 | ||
8. |
Groźba pojawienia się substytutów |
2 | ||
9. |
Groźba pojawienia się nowych konkurentów |
3 | ||
10. |
Pewność zaopatrzenia |
1 | ||
11. |
Stabilność technologiczna |
2 | ||
12. |
Możliwość różnicowania produktów |
1 | ||
13. |
Możliwość dywersyfikowania działalności |
1 | ||
14. |
Sezonowość i cykliczność |
1 | ||
15. |
Zagrożenie środowiska naturalnego |
1 | ||
Razem |
30 |
_i |
Źródło: G. Gierszewska, M. Romanowska, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa..., op. cit., s. 321.
Kolejną metodą jest mapa grup strategicznych, która identyfikuje grupy strategiczne w sektorze oraz pozwala obserwować relacje, jakie zachodzą w grupach i między nimi. Mapa jest graficzną ilustracją sytuacji w sektorze. Zanim zbuduje się mapę, należy wyodrębnić grupę strategiczną. W danym sektorze może znajdować się jedna grupa strategiczna, kilka grup, ale także istnieją rynki, na których rozproszenie rywali jest bardzo duże i nie ma na nich grup strategicznych.
Problematyka grup strategicznych pojawiła się w latach 70. XX wieku. W sektorze danego przemysłu są jednakowe warunki rozwoju dla firm powodowane oddziaływaniem pięciu sił konkurencyjnych, ale jednak jedne firmy uzyskują lepsze rezultaty, a inne gorsze. M. E. Porter na podstawie obserwacji otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstw wysunął hipotezę, że niektóre przedsiębiorstwa znajdujące się w tym samym sektorze, są podobne do siebie na skutek sto
sowania podobnej strategii roz grupę strategiczną15.
Grupa strategiczna składa s dobne cechy:
- oferują porównywalne proc
- oferują porównywalne proca-z
- używają podobnych kanałć -- z
- są nastawione na zaspakaj ar: e
- prowadzą podobną politykę ~
W koncepcji tej uznaje się. że
parni strategicznymi oraz wewz.ąn gicznymi) wyodrębnienia gruz i poziomej (zakres obsługiwane; pień specjalizacji), pozycja okr cierzystą i z instytucjami władz} z.
Jeśli istnieje kilka grup w se?: każdą z nich poddać oddzielne ma np.: inne bariery wejścia i grupy, należy jak już wspominaz: przedsiębiorstw sektora. Nap przedsiębiorstw w sektorze są :
- jakość wyrobu (wysoka, nis: _ .
- specjalizacja asortymentom a ;
- cena wyrobu (wysoka, niska
- koszty produkcji (wysokie. z:s»d
- zakres rynku (mały, duży i.
- sieć dystrybucji (własna. obc_
- rodzaj klientów (zasobni. mnie Tworząc mapę należy postęz : a
1) identyfikacja kryteriów różni:
2) sporządzenie różnych wariazz:
3) wybór pary czynników, które zowanym sektorze,
4) naniesienie wybranych cech za z
5) umieszczenie przedsiębiorsz. _ nych cech,
6) narysowanie koła wokół każde z
15 Por. G. Gierszewska, M. Romar.: * dzcinie strategiczne w teorii i praktyce f.rrrŁ
16 Opracowanie własne na podstawie I za: K.R. Harrigan, Strategie Flexibility Books, Massachusetts 1985.