26237 Obraz05 (4)

Ocena ta, skonkretyzowana w formie dyrektywy Kwatery Głównej, wysłana została do dowódcy 1 Frontu Białoruskiego 28 lipca. Treść jej brzmiała: „Po opanowaniu rejonu Brześcia i Siedlec prawym skrzydłem Frontu rozwijać natarcie w ogólnym kierunku na Warszawę i nie później niż 5-8 sierpnia opanować Pragę i uchwycić przyczółki na Narwi w rejonie Pułtuska i Serocka. Lewym skrzydłem uchwycić przyczółek na Wiśle w rejonie Dęblina, Zwolenia i Solca. Zdobyte przyczółki wykorzystać dla uderzenia w kierunku północno--zachodnim, aby zwinąć obronę nieprzyjaciela wzdłuż Narwi i Wisły i tym samym zabezpieczyć forsowanie Narwi przez lewe skrzydło 2 Frontu Białoruskiego i Wisły przez centralne armie swego Frontu. Następnie mieć na uwadze rozwinięcie natarcia w kierunku zachodnim na Toruń i Łódź ^l3.

Po przekazaniu powyższej dyrektywy w Kwaterze Głównej dostrzeżono, że postawione w niej zadanie forsowania Wisły może być niedokładnie zinterpretowane przez wykonawców. W związków z tym następnego dnia nadano do marsz. Rokossowskiego szyfrogram, w którym wyjaśniono, jak trzeba rozumieć poprzedni rozkaz, a mianowicie: maksymalnie zabezpieczyć działania tych armii, w których pasie ma być forsowana Wisła, a także pozostałe armie winny podjąć próby jej forsowania. Ponadto Kwatera Główna rozkazała podać do wiadomości stanu osobowego, że żołnierze i dowódcy wyróżniający się przy forsowaniu Wisły otrzymają specjalne odznaczenia do bohatera Związku Radzieckiego włącznie ^,4.

Tak więc w myśl nowych decyzji, 1 Front Białoruski miał kontynuować operację w celu wyjścia nad Narew i Wisłę w całym pasie natarcia, następnie uchwycić przyczółki na tych rzekach, zarówno na północ, jak i na południe od Warszawy, a dopiero z zachodniego brzegu tych przeszkód wodnych podjąć wysiłki w celu jej wyzwolenia. Uzupełniający dyrektywę szyfrogram rozszerzał zadania forsowania — jeżeli powstaną sprzyjające okoliczności także na armie, które znajdowały się w centrum ugrupowania Frontu. To właśnie on spowodował, iż głównym przyczółkiem, o który rozwinęły się zasadnicze walki i który następnie przyczynił się do wyzwolenia Warszawy, był opanowany w wyniku doraźnych decyzji przyczółek pod Magnuszewem, a nie wcześniej planowany pod Dęblinem.

Tymczasem wojska 2 APanc przystąpiły do wykonywania postawionego im zadania. Rozpoczęto je rano 27 lipca tylko dwoma korpusami (3 i 8 KPanc), gdyż trzeci (16 KPanc) pozostał nad Wisłą i czekał na zluzowanie przez podchodzącą z drugiego rzutu 1 Armię WP (taką nazwę otrzymała w tym czasie Armia Polska w ZSRR).

Do końca dnia radzieccy pancemiacy przesunęli się około 45-55 km i osiągnęli rejon Stoczka i Garwolina. W ślad za 2 APanc i nieco na prawo od niej

¹³    Dyrektywa Kwatery Głównej Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej nr 220162 z 28 lipca 1944 r., AMO SSSR. zesp. 233, nr ew. 20897. t. 2, s. 117.

¹⁴    Szyfrogram Kwatery Głównej Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej nr 220168 z 29 lipca 1944 r.. AMO SSSR. zesp. 233, nr ew. 20897. t. 2. s. 2.

28