27609 skanuj0028 (124)

2. Człowiek i przyroda: od zarania dziejów do współczesności

52

© Ewa Symonides

Rozprzestrzenianie się uciekiniera z upraw — barszczu Sosnowskiego, uprawianego w Polsce w latach 70. ubiegłego wieku, winno być przestrogą przed sprowadzaniem ekspansywnych gatunków obcego pochodzenia

Na zakończenie prezentacji dokonanych przez człowieka zmian w biosferze w ciągu zaledwie jednego wieku można dodać, że zagrażają one „biologicznemu przetrwaniu gatunku ludzkiego i stworzonej przezeń cywilizacji”, a stwierdzenie tego faktu zalicza się do „wielkich innowacji XX wieku” (Łukaszewicz 2001). Czas pokaże, czy z tego odkrycia wyniknie coś pozytywnego dla przyrody i dla człowieka.

2.4. U progu nowego tysiąclecia — potencjalne zagrożenia dla przyrody w XXI wieku

W efekcie narastających z czasem antropogenicznych przeobrażeń biosfery zasoby Stan przyrodnicze, z którymi wkroczyliśmy w trzecie tysiąclecie, są znacznie uboższe niż współczesnego _te Sp_rzec[ _stu lat. Całkowity zanik dziewiczej przyrody nawet w najdalszych zakąt-przyrodniczego kach Ziemi, przekształcona rzeźba powierzchni Ziemi i zdewastowana pokrywa glebowa, nadmiernie wyeksploatowane surowce i kopaliny, zmniejszona różnorodność biologiczna lądów, mórz i oceanów, malejąca powierzchnia większości naturalnych ekosystemów, skurczone areały populacji dziko żyjących gatunków i spadek ich