Miarą skuteczności działania na rynku zaopatrzeniowym i prawidł0. analizy dostawców może być;
- liczba zgłoszonych ofert,
- liczba wybranych ofert do ogólnej liczby ofert.
Zakupu konkretnego rodzaju materiałów dokonuje się więc w wynj^ badania rynku zaopatrzeniowego, w tym wyboru konkretnego dostawcy jul dostawców oraz na podstawie zgłoszonych wielkości potrzeb surowcowo, -materiałowych w produkcji. W momencie podjęcia czynności zakupu, do czyn. ności administracyjnych i organizacyjnych zostaje dołączony proces realny zakupu. Rzeczywiste bowiem stają się funkcje zaopatrzenia, takie jak; przyj, mowanie materiałów, przemieszczanie, magazynowanie126.
Przyjmowanie materiałów jest zarówno procesem realnym, jak i działa, niem o charakterze administracyjnym. Działaniem administracyjnym jest reje. stracja dokumentów przejęcia przesyłki. Wraz z rejestracją dokumentów prze-syłki następuje również sprawdzenie jej prawidłowości pod względem rodzaju, ilości, terminu. Wypełnianie obu zadań wymaga wprowadzenia dokumentów dostaw do systemu informatycznego przyjęć.
Proces przyjęcia materiałów może być oceniany mierzalnymi wielkościami, a mianowicie:
- liczbą przyjętych i opracowanych dokumentów przyjęcia (dowodów dosta-
- liczbą pozycj i dostarczonych na dowód dostawy,
- liczbą dostaw oraz liczbą pozycj i dostawczych na dostawę,
- liczbą błędnych dostaw na przesyłkę.
W ustalaniu skuteczności działania w procesie przyjmowania dostaw bardzo ważne jest porównywanie przyjętych przesyłek z planowanymi dostawami pod względem rodzaju, ilości, jakości.
Kolejnym etapem w logistycznym przepływie materiałów jest wyładunek przesyłki - ekspedycja. Zadaniem ekspedycji jest możliwie szybki wyładunek przesyłek ze środków transportowych na plac przeładunkowy, aby uniknąć zatamowania sprawnego przepływu materiałów. Zakres zadań przeładunku jest uzależniony od wyładowywanych ilości i od rodzaju środka transportu, formy opakowania oraz urządzeń wyładowczych. Miejsce wyładunku towarów może być „wąskim gardłem” w strumieniu przepływu towarów. Możliwość ujęcia wielkościami mierzalnymi określonych rodzajów działań, przedsięwzięć, zwią-
'* K. Kowalska: Controlling w logistyce przedsiębiorstwa. W: Controlling iv zarządzaniu przedsiębiorstwem. Red. K. Kowalska. WSB, Dąbrowa Górnicza 2001.
zanych z wyładunkiem materiałów pozwala na ocenę sprawności przepływu w miejscu wyładunku. Miernikami obrazującymi sprawność wyładunku są ffl.in.:
_ liczba przyjętych wagonów, samochodów i innych środków transportu,
_ liczba uszkodzonych jednostek ładunkowych,
_ wartość szkód w czasie transportu i zwrotów,
_ liczba godzin pracy urządzeń przeładunkowych,
_ stopień gotowości urządzeń przeładunkowych,
- powierzchnia przeładunkowa.
Z placu przeładunkowego materiały są przewożone różnymi środkami transportu w zależności od potrzeb do różnych miejsc przeznaczenia: produkcji, magazynów zaopatrzeniowych (centralnych lub lokalnych). Dla procesu przemieszczania towarów i jego sprawności ważne jest wzięcie pod uwagę, że większość miejsc przeznaczenia jest w różnym stopniu oddalona od placu przeładunku, środki transportowe mogą być załadowane różnymi rodzajami materiałów o bardzo różnych opakowaniach i bardziej lub mniej obciążone, środki transportowe w drodze powrotnej jadą z obciążeniem lub nie. Przemieszczanie materiałów powinno się charakteryzować szybkością i niezawodnością. Miarami świadczącymi o sprawności procesu przemieszczania są:
- liczba posiadanych środków transportowych według rodzaju,
- przeciętny stopień dyspozycyjności środka transportowego,
- liczba transportowych j ednostek ładunku,
- wykonane kilometry jednostek ładunkowych,
- wykonane tonokilometry,
- ilość kilometrów osiągniętych przez środek transportowy,
- liczba godzin pracy środka transportowego,
- liczba ton przewożonych towarów, udział w transporcie towarów niebezpiecznych,
- liczba błędnych lub zbędnych przejazdów,
- udział jazd z niepełnym obciążeniem w liczbie przejazdów ogółem,
- wielkość szkód dokonanych w czasie transportu.
Ostatnim etapem procesu zaopatrzenia jest składowanie. Rozpatrując składowanie jako element przepływu materiałów należy wziąć pod uwagę takie kwestie, jak: rodzaj składowanych materiałów, wielkość powierzchni magazynowej, rodzaj i sprawność działania urządzeń magazynowych, aktywność magazynowa, intensywność przepływu materiałów w magazynie. Uwzględniając zagadnienia związane ze składowaniem, które muszą być rozważane w procesie zaopatrzenia magazynów należy wziąć pod uwagę:
111