24
RYSZARD FILAS
Firmy o kapitale mieszanym
Zarejestrowane w Polsce, działają na rynku według polskiego prawa handlowego. Posiadają zagranicznych udziałowców (mniejszościowych), a czasami dość skomplikowaną, rozczłonkowaną strukturę, z licznymi spółkami zarejestrowanymi za granicą, notowanymi na giełdach w krajach uchodzących za bardziej przyjazne - ze względu na rygory prawne - dla biznesu (np. Holandia, Luksemburg). Mówi się nawet, że w branży medialnej działające na szerszych rynkach firmy z reguły (choćby ze względów podatkowych) są zarejestrowane w którymś z tych dwóch państw i mają swoje lokalne odpowiedniki (spółki-córki) w miejscu prowadzenia działalności (jak np. Polska czy Łotwa). Mimo różnych planów biznesowych firmy te działają głównie na polskim rynku medialnym i nie zamierzają się z niego wycofywać (niezależnie od zamiarów ich udziałowców zagranicznych).
Spółka Agora SA nie ma dotąd żadnych struktur poza granicami kraju, natomiast nieco ponad 10% udziałów posiada w niej Cox Poland Invest-ments Inc. (związany z potężnym Cox Enterprises31 z siedzibą w Atlancie, USA), przed wejściem na warszawską giełdę (1999) działająca w innych formach prawnych, była w latach 1990-1996 współwłaścicielem warszawskiego, następnie (1994) ogólnopolskiego Radia Zet, a potem (do wiosny 2001 r.) zainwestowała w telewizję płatną Canal+ i platformę cyfrową Cy-fra+ (posiadała od kilkunastu do około 20% udziałów we wspomnianej TKP). Wycofanie z Radia Zet było związane z nową strategią Agory (inwestowanie w grupę stacji lokalnych - obecnie ponad 25, a ponadto udziały w radiu ponadregionalnym TOK FM), natomiast z telewizji płatnej - było motywowane biznesowo (deficytowość Cyfry+ i przy okazji - dało możliwość rozliczenia się z Coxem z zaciągniętej pożyczki na budowę drukarni). Agora nie rezygnuje definitywnie z inwestycji w stacje telewizyjne (por. pogłoski o zainteresowaniu Polsatem), ale na razie plany tego typu odkłada w czasie.
ITI - International Trading and Investments Holdings jest od 1997(98) roku zarejestrowana i notowana na giełdzie w Luxemburgu (i działa na rynku według tamtejszego, łagodniejszego prawa). Ma spółki zależne w Holandii i w Polsce (te ostatnie są zwykle spółkami siostrzanymi wobec holenderskich). Zagraniczne spółki ITI są posiadaczami udziałów, natomiast gros działalności operacyjnej prowadzona jest w Polsce, w mediach i przemyśle rozrywkowym. W Polsce ITI skupia m.in. 4 stacje telewizyjne (TVN, satelitarną TVN Siedem, TVN Meteo oraz płatną TVN 24)32, sieć kin (Multikino), wydawnictwo (Pascal) i kilka portali (m.in. największy w Polsce Onet.pl oraz rozrywkowy TenBit.pl). Głównymi udziałowcami ITI są jego
31 W 1997 roku koncern Cox Enterprises był wymieniony na piętnastym miejscu w rankingu 20 największych grup multimedialnych świata. Zob. F. Balie: Medias et societes. 9° edition, Monchrestien, Paris 1999, s. 256.
32 Formalnie stacje telewizyjne tej grupy są własnością polskiej spółki ITI TV Holdings i to w niej ma udziały SBS.