32832 Obraz 1 (7)

Rozdział V. Zamiar operacji warszawskiej i próba jego realizacji

Szósty dzień sierpnia stanowi wyraźną cezurę w przebiegu działań na warszawskim kierunku operacyjnym. Po dotychczasowych gwałtownych walkach 2 APanc z grupą pancerną gen. Sauckena obie mocno wyczerpane strony przeszły do obrony. Dla walczących wojsk powstała nowa sytuacja operacyjna

1    w związku z tym po obu stronach frontu musiały być powzięte nowe lub uzupełnione dotychczasowe decyzje, a w ślad za nimi dokonane odpowiednie przegrupowania.

Zgodnie z wydanym przed kilkoma dniami rozkazem feldmarsz. Modela 9 A miała teraz wszcząć z dużym rozmachem bitwę, której celem była likwidacja przyczółka 8 AGw. Poprzedziły ją przedstawione przegrupowania sił i środków. Odbyły się one kosztem tej części wojsk 9 A, która broniła podejść do Warszawy. Pogorszyło to jeszcze bardziej trudne położenie walczącej na wschód od nich

2    A gen. Weissa. Jej wojska, naciskane powtarzającymi się bez przerwy atakami radzieckimi, ledwo utrzymywały bronioną rubież, ryglując ostatkami rezerw raz po raz tworzące się włamania. W tej sytuacji feldmarsz. Model zgodził się na skrócenie frontu obrony 2 Armii (tym terminem strona niemiecka określała odwrót swych wojsk). Spodziewano się, że działania te umożliwią organizację trwalszej obrony, a nawet odtworzenie odwodów. Manewr taki nastąpił 6 sierpnia w środkowej części pasa obrony wojsk 2 A na odcinku prawego skrzydła XXIII KA i na całym froncie XX KA. Wojska niemieckie zrezygnowały z obrony pozycji znajdujących się częściowo nad Bugiem i odeszły na rubież przebiegającą od ujścia Nurca przez wschodni skraj Sokołowa Podlaskiego do ujścia rzeczki Kostrzyń do Liwca. Wycofanie to o mało nie skończyło się przełamaniem frontu XX KA, gdyż działające tu radzieckie armie (65 A i 28 A) z miejsca przeszły do pościgu, próbując wykorzystać dogodną sytuację.

W związku z tym feldmarsz. Model 7 sierpnia zarządził dalszy odwrót 2 A, tym razem w znacznie szerszym pasie. Miał on nastąpić 10 sierpnia na odcinku grupy gen. por. Hartenecka (przemianowanej w tym czasie na I KKaw), ponownie na prawym skrzydle XXIII KA i na całym odcinku XX KA, a także na lewym skrzydle IV KPanc SS. Zaplanowano wycofanie się od kolana Narwi na wschód od Białegostoku przez wschodni skraj Sokoły do dolnego biegu Nurca oraz od Ciechanowca przez wschodni skraj Węgrowa do rejonu na zachód od Grębkowa

65