Wyróżnia się 3 metody monitorowania procesów sterylizacji:
Kontrola fizyczna polega §1 sprawd^MliPar5S.e,trówMgp/-lizacj^^.iśiiieniai temperatura;] czasu za plfip.aą przyrządów, fa-kich jak manometr, 'termomSt I-' o tym, czy urządzenie dziaiś|MMOwoj|je ^skazują
:;;jednSDa|pjteczność procesu wyjaławiania.
♦ W metodzie chemicznej wykorz.Ji które w warunkach konieczrlyrMo zabicia zarodników
^Heniajią barwę, Wskaźniki cJ^iSalgjoffl@wane;;sątói postaciBir. paksków, taśm lub groszkóWtaM»zyleppyot5'»Testy
itępue w różnych wersjach -11 ** J Jtoklawów oraz innych urządzeń wyjatawiająśjśajij&js
♦ Metoda biologiczna. Jej zasadatie'sm^iarfilBMikami swiiitiacyrrii na żywe, wysuszone, wysodaHHktemperaturę ząfbdliki nieęhorobotwórczych laseczek. Zabicie zarodników oznacza, zastały zabite wszystkie M»sfewiŚ zawarte w
Pi wtŚF^liźowąnym materiale. Tfc^sltejifiki bim0iMiitif^Siao:ctsi^aMi3 wv-iatowienia materiału.
^^HSpptąl A—jest to krążek bibuł ' zarodnikami Bacillus stearothermophilus i służy do konWuątitokliawilid M o Spora! S — zawiera 7arodniklii6aci//ua»m<Hjiffist%vlfcv-stvwany do kontroli sterylizacji suchym gorącym powietrzem.
Bakterie skóry rąk dzieli się na trż|r kategorie:
♦ ' flora.|gjjp+>.własna, typowałfloijaHktSna.sl®% koloniz i^Sl, tu tezę,warstwy, o stosunkowo niskiej patogenności,
' \ *• flora przejściowa — obca dl^^E^ystęffica na jej powię|||p, często wysoce patogenna,
■■R,»;.!i,,ifekć|ja — towarzyszącazakażeniom;'' "
^nB^Mod zamierzonych czynn^Bż®ykle'badanie, -zmiana opatrunku, operacjami stanu chorego (wiek, rodzaj schorzenia, stan
fc3p#niS^:i) wybiera się jeden z trzech, spsśobów myciałąk: zwykłe mycie rąkr higieniczne mycie'rąk (dezynfekcja 'rąk), chirurgiczne
CIMIj|żne środkBezynfekcyjne o,;dziajaniu balsŁes{BtópzypJ|»bakteriostfltyj!fflJ(r|.Ho najważniejszych grup sub-stancji
♦ pochodne fenolu, Mają one .^^fellyłaściwości baktęrifi-bojcze i słąfega.nrafBpbo^ze. nie wykazują aktywności, wpb.ee-; zarodników i wirusów. Lizol jS nąjgjalną pochodn|||lj£>lu m sfflK^teneftjięzo na bakterie Grąm-dodatnie Hwjuil
Hemną słaiHpjjprątki i grzyby. Stosowany jest r.-i . 1 j. i- .o oostaci 2% roztworu ddtWWMMMfiitolalin. podłóg, mebli itp.
♦, aldehydy, Aldehyd-glutarowy: związek ten, jako jjjggjTz nielicznych zyyi||kóws®iiiem[cz^B, ma właściwości sterylizujące.
l#i&MŚhyd mróiiówy: (formaldehyd) - ccwszechnie używanym preparatem 'dezynfekującym i steryl:zującym jest-formalina. Glioksai — wykazuje silne działdtę bakteriobójcze, HBszcząp jednak ani zarodnik t. ani wirusów. ifst>śtósunkowo mało . toksyczny::
♦ czwartorzędowe zasady amoniowe, Należą do związków powierzchniowo czynnych kationowych. W praktyce najczęściej st@sujątą®ń|^rek benzyloalkiloamoniowy i zasady pirydyniowe. Związki te mają jednak ograniczone działanie. Aktywne są wobec bakterii Gram-dodatnich, mniej aktywne wobec ba-kterii Gram-ujemnych (mało aktywne wobec Pseudomonas spp.), nie działają przeciw prątkom i wirusom. Nie niszczą również zarodników i grzybów.
♦ alkohole, Alkohol etylowy działa bakteriobójczo w stężeniach 60—90%, naj-częściej używany jest w postaci 70% roztworu.
♦ biguanidy. Najczęściej stosowanym związkiem jest glukonian chlorheksydyny. Związek ten ma działanie bakteriostatyozne, przy czym znacznie słabiej działa na bakterie Gram-ujemne, nie niszczy prątków, grzybów ani zarodników
♦ środki alkilujące
♦ pochodne chloru. Wolny chlor działa jako silnie utleniający środek, uszkadzający układy enzymatyczne komórki bakteryjnej. Pochodne chloru mają zastosowanie w dezynfekcji wody pitnej, basenów kąpielowych, ścieków, ustępów, wydzielin i wydalin chorych zakaźnie. Działa bakteriobójczo wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, słabiej na prątki i zarodniki, wykazuje również działanie przeciwwirusowe
♦ jodyna — 3% roztwór jodu i 1 % roztwór jodku potasu w 70% alkoholu etylowym — służy do dezynfekcji skóry przed zabiegiem operacyjnym, punkcją oraz do dezynfekcji brzegów rany. Jodofory tó połączenia jodu z różnymi makrocząsteczkami spełniającymi rolę nośnika.
♦ metale ciężkie (rtęć, srebro arsen) wiążą się z grupami sulfhydrolowymi białek. Reakcja ta jest podstawą inaktywacji enzymów, w których grupy sulfhydrolowe stanowią centra aktywne. Preparaty zawierające metale ciężkie ze względu na swoją toksyczność są stosowane miejscowo (np. azotan srebra).
♦ nadmanganian potasu Hstosowany w roztworach wodnych do przepłukiwania ran, działa odkażająco i odwaniające.
♦ woda utleniona 3% - jest szeroko używanym środkiem odkaża-jącym, często zalecanym przez stomatologów do płukania jamy ustnej oraz przez laryngologów do przepłukiwania uszu, służy również do odkażania ran.
♦ barwniki (fiolet krystaliczny, fiolet gencjanowy, zieleń mala-chitowa, zieleń brylantowa) stosowane sąw postaci 1% roztworów wodnych do odkażania skóry i błon śluzowych, a w mikrobiologii do sporządzania podłoży wybiórczych, Działają głównie na bakterie Gram-dodatnie.
♦ barwniki akrydynowe — głównie rivanol (mleczan etakrydyny)— używa się w postaci 1% roztworu, najczęściej w postaci przymoczków, do leczenia trudno gojących się ran skóry i zmian błony śluzowej.
Roztworów środków dezynfekcyjnych należy używać zgodnie z ich przeznaczeniem, uwzględniając wymagane w danych
okolicznościach spektrum działania (bakteriobójcze, prątkobójcze, grzybobójcze, wirusobójcze, sporobójcze), w ściśle określonym
czasie i odpowiednim stężeniu.
Do dezynfekcji powierzchni stosuje się roztwory preparatów działające skutecznie w czasie 15 minut.
Roztwory preparatów działające w dłuższym czasie są stosowane do dezynfekcji sprzętów i przedmiotów, które można 2 .mk
wypełnić płynem dezynfekującym.