36360 KSIĄŻKA (62)

ny * kilku nteMletoyrh jednostek. np. nienletnych orguiUM)* ^,ub pojedynczych oaób pracujących na własny rachunek (sa«no*^IB,rud" n tających nic pracowników). które «dtk współpracują dla ©•*•*"¹-^cm wspólnego celu, wykorzyili^ąc przy tym zaawansowane technologie informatyczne³*.

Do wiodących tematów badawczych w zakresie organizacji sieciowej modna zaliczyć problematykę: tworzenia i zarządzania sieciami, klasyfikowania struktur sieciowych, ról spełnianych przez uczestników sieci, komunikacji w ramach sieci czy zaufania w sieci. W dalszej części rozważań skoncentrowano sic na kluczowych cechach organizacji sieciowej oraz typologii struktur sieciowych. Oprócz powszechnie akceptowanych w literaturze przedmiotu cech definicyjnych organizacji sieciowej, tl- współdziałania niezależnych (prawnie) jednostek, orientacji na osiągniecie wspólnych celów, relacji opartych na mechanizmie rynkowym, koordynacji przy wykorzystaniu zaawansowanych technologii informatycznych - podejmuje sic próby opisu i wyjaśniania organizacji sieciowych poprzez zestawianie szczegółowych właściwości charakterystycznych dla tej formy działalności, często z uwzględnieniem poszczególnych typów sieci. R-E. Miles i Ch.C. Snów wyróżnili cztery podstawowe cechy dynamicznych sieci. Są to:

-    pionowa desegregacja - podstawowe funkcje organizacji np. POD, produkcja, marketing i dystrybucja, które pierwotnie były realizowane w jednej organizacji, w sieci realizowane sa przez niezależne jednostki.

-    obecność brokera - może on spełniać różne funkcje - od organizatora sieci do wiodącego nabywcy usług czy produktów, w zależności od typu sieci. Jeżeli w sieci występuje wiciu równorzędnych wyspecjalizowanych partnerów - każdy z nich poprzez kreowanie wzajemnych relacji może spełniać funkcje brokera,

-    mechanizm rynkowy - działalność jednostek w sieci koordynowana jest za pomocą mechanizmu rynkowego,

-    w pełni dostępny system informacji³⁷.

Według UJ. Franke organizacje sieciową wyróżnia pięć właściwości, 4-:

-    wspólnota celów (podzielanych wartości).

-    niezależność uczestników sieci,

-    dobrowolność relacji,

-    bogactwo liderów.

-    wtelopoiriomowość**.

Ch.C. Snów i R.E. Miles wyróżnili trzy typy organizacji sieciowych. które można uznać za wzorcowe.

Sieć wewnętrzna opiera sic na zasadzie tworzenia rynku wewnątrz organizacji. Jednostki organizacyjne kupują i sprzedają miedzy sobą dobra i usługi po cenach ustalanych na otwartym rynku**, co ma je skłonić do ciągłego poszukiwania innowacji, aby być konkurencyjnym względem jednostek zewnętrznych oferujących te sann dobra*⁰.

W stabilnej sieci organizacje skupione są wokół dużej kluczowej firmy, zasilając jej wejścia łub dystrybuując wytwarzane przez nią dobra. W tego typu sieci praktykuje sic. niemniej w ograniczonym stopniu, outsoureincj*¹. Partnerzy kluczowej organizacji dobierani są bardzo starannie, relacje z nimi maja względnie trwały charakter, ich autonomia bywa w dużym stopniu ograniczana w wyniku znacznej Ingerencji w realizowane w nich procesy przez dominujące przed się -biorstwo.

Dynamiczne sieci opierają swoje istnienie na bardzo intensywnym wykorzystaniu praktyk outsourcingowych. Jej uczestnicy koncentrują ale na realizacji dżinlad zgodnych z ich kluczowymi umiejętnościami (zasobami), natomiast realizacje pozostałych funkcji powierzają jednostkom od nich niezależnym*². Relacje miedzy uczestnikami sieci zwykle mąją bardziej dynamiczny charakter, a jednostki te cieszą sic dużą wzajemną autonomią, co wynika z istniejącej równowagi sił. Okres trwania tego typu sieci odpowiada zwykle czasowi niezbędnemu dla realizacji celu, który stał się siłą powodującą ustanowienie współdziałania. Te trzy wzorcowe typy struktur sieciowych przedstawia rys. 20.

R.E. Miles i Ch.C. Snów opracowali także — ach zdaniem najhardziej zaawansowany - model organizacji sieciowej — sieciową organizację sferyczną. Kiedy organizacja sferyczna napotyka jakiś problem c<y też okazję, wówczas jeden z jej elementów, posiadający odpo-

U-J. Franke, jw., ■. 204-305.

*• R. Ł Miles, Ch.C. Snów. Cnuw qf FaUun.. . *. 65.

³⁰ChC. Snów. R.E. Miles, łCJ. Colcman. Uanmęmę 21 *r Cmtury    0| ■■■■

-OrganŁentionnl Dynamics" 1992. vol. 20. Usue 3. *. 11-³¹ Tamte, a. 13.

** Tunte. a. 14.

12S

1

R- V cuchem. Jw.. a. 235.

** R-Ł MS—. Ch.C. Snów. /«—ort Orpi—ftam. N*ur Conc*ptm Ztar    Formm, .łw

McKinsey Ouortcrly” 1985. Aulumn. S. 56.