36492 p1080030 (4)

ten zarzut, że jeśli chodzi o naukę czytania

jednak wyjątki. U wielu dzieci. nawcl inteligentnych. nauka czytania zwykłymi metodami jest powolna, trudna i nudna ze względu na nieumiejętność abstrahowania. niemożność skupienia uwagi, brak wysiłku dowolnego, który czyni pracę nicinteresującą. Czynniki te częściej występują u dzieci anormalnych. Widc spośród nich nic jest w stanic wyuczyć nę czytania zwykłymi metodami, podczas gdy nauka prowadzona mctodq całostck doprowadza do celu. Metoda Dccroly*ego mogłaby być więc stosowana zarówno w wypadku większości dzieci, jak i dorosłych analfabetów, których psychika pod wieloma względami zbliżona jest do dziecięcej

temu zaprzecza. Gdyby jednak tak miało być istotnie, nie przemawiałoby lo. według niego, przeciwko metodzie. Nic jest bowiem celem jak najszybsze wyuczenie się czytania, bez względu na metodę. Decydujący będzie tutaj sposób osiągnięcia zimknoncgo edu; zależnie od przyjętej metody można jednocześnie pobudzać rozwój psychiczny dziecka albo też. w znacznym stopniu go hamować.

Myśli, cale frazesy stanowiące pojęcie konkretne dla dziecka dziecko.

(1906 r.) następujące etapy:

'    {*    (fT Zdanie w trybie rozkaziyąęym. Dziecku pokazuje się karton, na którym

wypisane jest krótkie zdanie, np. „Proszę podnieść ręce.” Po przeczytaniu dziecko wykonuje rozkaz (skojarzenie obrazu wzrokowego zdania z czyn-

(1 Porównanie miedzy rozkazem wypisanym na kartonie a rozkazem wrypisa-aym na tablicy (aby przyzwyczaić dziecko, że czytanie wyrazu nic zależy od miejsca, w którym jest on napisany).

3/Przejśdc od trybu rozL

do oywąjmujaccgp. Przed dzieckiem

wykonuje się dany ruch - dziecko wyszukuje między różnymi kartonami taki. na którym jest napis wyrażający tę czynność.

4. Odczytywanie rysunku. Nauczyciel rysuje postać człowieka wykonującego dany ruch, dziecko zaś przez odszukanie odpowiedniego kartonu wykazuje, żc potrafi „przeczytać” rysunek.

3pPrzqkie do pisania Nauczyciel wykonuje dany ruch przed dzieckiem

i Przejście do pisania rysunkiem. Nauczyciel pisze na tablicy jakieś zdanie, np. Janek uderza w stół." Dziecko wyraża tę czynność rysunkiem.

i kreśli odpowiedni rysunek na tablicy, a dziecko wyraża tę czynność lub jej rysunek posługując się znakami graficznymi.

Tj Stosowanie czytania i pisania przy okazji poznawania różnych przed■ miptów’ szkolnych. Skoro dziecko nabrało już wprawy w graficznym odtwarzaniu „widzianego" zdania, zdolne jest już posługiwać się mową wzrokową dla wyrażenia swych myśli również na innych lekcjach.

Według Hamanie, w metod/ic l)ccroly'cgo wyróżniamy cztery stadia.

I    stadium. W związku z ośrodkiem zainteresowania opracowywanym w danej chwili, stawiamy przed dziećmi napisane polecenia, np. w formie całego zdania*. „Przynieś mi gruszkę". „Daj gruszkę Hani”. „Połóż gruszkę na stole' itd. Polecenia te. napisane dużymi literami na arkuszach, pokazujemy dzieciom. Na początku chodzi o proste ujęcie wzrokowe. Wykonując daną czynność, dzieci muszą udowodnić, że zrozumiały rozkaz. Bardzo lubią te lekcje, gdyż. mogą biegać, chodzić, bawić się, a nawet jeść. Ćwiczenia te prowadzimy przez dwa tygodnie albo dłużej. W wypadku dzieci niedorozwiniętych trwają one znacznie dłużej. Następnie wszystkie przedmioty znajdujące się w klasie zaopatrujemy w etykietę z napisem: te obrazy wzrokowe wyrazów są od razu przyswojone. Codziennie wprowadzamy po kilka nowych wyrazów. W laki sam sposób wypisujemy na paskach papieru imiona wszystkich dzieci.

II    stadium. Zamiast pokazywać wyrazy na kartkach, piszemy je na tablicy. Po kilku ćwiczeniach dziecko umie porównać polecenie lub wyrazy napisane na tablicy z wyrazami napisanymi na kartkach. W tym momencie (w celu powtórzenia) wprowadza się gry kształcące Dccroly'ego. Każde dziecko ma w* pudelku zbiór kartek / napisami znanych poleceń i nazw. Na przykład pokazujemy zapisane polecenie, a każde dziecko wyszukuje je wśród swoich kartek, pokazuje i wykonuje. Wypisujemy na tablicy nazwę przedmiotu - dziecko wyszukuje wśród swoich kartek wskazane imię itp. W grach kształcących nawiązujemy również do aktualnych ośrodków zainteresowania, np. ośrodek zainteresowań ..owoce". Mamy 10 rysunków owoców, a pod każdym znajduje się napisana nazwa. Na oddzielnych karteczkach napisane są poza tym nazwy wszystkich owoców. Na początek żądamy tylko od dziecka, aby rozpoznało obrazy wzrokowe. Dziecko umieszcza na napisie pod owocem karteczkę z nazwą, później zakrywa paskiem z papieru obrazy wzrokowe (napisy) na kartonie i stara się, już bez wzoru, pod wizerunkiem przedmiotu umieścić stosowny obraz graficzny. Następnie zamiast 10 dajemy 2u obrazków, z których 10 jest nowych. Dziecko musi dokonać wyboru.

III    stadium. W trzy tygodnie od chwili zastosowania metody dzieci zaczynają streszczać obscrwucjc za pomocą krótkich zdań. zapisywanych w zeszycie do obserwacji. Zdania te dziecko ilustruje rysunkami. Wówczas zaczyna się nowa gra: obrazki zżyciu. I. Dziecko wyszukuje zdania podobne, które rozmieszcza na podstawie utożsamienia wzrokowego. 2. Zakrywa się zdania wypisane pod rysunkiem i dziecko musi z pamięci, już bez wzoru, odszukać na kartkach zdania odpowiadające rysunkom. Liczba obrazków z życia jest nie ograniczona i gra ciągle wzbogacana jest o nowe sytuacje. Należy stale pomnażać ćwiczenia i utrzymywać uwagę w napięciu.

IV    stadium. Pisanie. Dziecko odtwarza obrazy wzrokowe graficznie tak. jak odtwarza rysunek, gdyż poznanie pisma dla normalnego dziecka jest zadaniem prostym. Dziecko dochodzi do biegłości w pisaniu bez specjalnych ćwiczeń.

61