I. Wprowadacało. Zmdy nazuwłctwa rwłiplcćw dwulcaiych
Tabela 4
Numeracja i nazwy grup układu okresowego _
Numeracja |
Nazwa grupy |
Nazwa dopuszczalna |
Skład grupy | |
Stara |
Nowa | |||
IA |
1 |
litowcc |
(H), Lł,Na,K,Rb,Cs,Fr | |
IIA |
2 |
bery lowce |
Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra | |
11 IB |
3 |
skandowce |
Sc, Y, La, Ac | |
1VB |
4 |
tytanowce |
Ta, Zr, Hf, (R0 | |
VB |
5 |
wanadowce |
V, Nb, Ta, (Db) | |
VIB |
6 |
chromowce |
Cr, Mo, W,(Sg) | |
VflB |
7 |
manganowce |
Mn, Tc, Re, (Bh) | |
vmB |
8 |
żelazowce |
Fe, Ru, Os, (Hs) | |
VDIB |
9 |
kobaltowce |
Co, Rh, Ir, (Mt) | |
VUIB |
10 |
niklowce |
Ni, Pd, Pt | |
IB |
11 |
miedziowce |
Cu, Ag. Au | |
nB |
12 |
cynkowce |
Zn,Cd,Hg | |
IDA |
13 |
borowce |
B, Al, Ga, In, Tl | |
IVA |
14 |
węglowce |
C, Si, Ge, Sn, Pb | |
VA |
15 |
azotowoe |
N,P,As,Sb,Bi | |
VIA VUA |
16 |
tlenowce |
chalkogeny |
0,S, Se, Te, Po |
17 |
fluorowce |
halogeny |
F, Cl, Br, L At | |
vmA- |
' 18 |
helowce |
gazy szlachetne |
He, NerAr, Kr, Xe; Rn |
14 pierwiastków o konfiguracji elektronowej 5d 4f 6a2: Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Bu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu nosi nazwę lantanowców, a 14 pierwiastków o konfiguracji 6d 5f 7S2; Th, Pa, U, Np, Pu, Am, Cm, Bk, CL Es, Fm, Md, No, Lr - aktynowców. Dopuszczalna jest nazwa transu rano wcó w dla określenia aktynowców od wNp do iojLt.
c) Stosuje się zbiorcze nazwy dla grup pierwiastków: metale alkaliczne (Li, Na, K, Rb, Cs, Fr), metale ziem alkalicznych (Ca, Sr, Ba, Ra), metale ziem rzadkich (Sc, Y i lantanowce).
1.32. Nazewnictwo związków nieorganicznych 7.5.27. Zasady ogólne
Wzór i nazwa związku chemicznego powinny być tak sformułowane, aby jednoznacznie informowały o:
-składzie pierwiastkowym związku,
- stosunkach stechiomctrycznych łączących się pierwiastków,
- dodatkowych własnościach pozwalających na identyfikację danego związku.
W budowie związków nieorganicznych można wyodrębnić składnik elektrododatni i elektroujemny. Każdy* 2 nich może być jedno- lub wieloatomowy. We wzorze związku składnik elektrododatni umieszcza się aa pierwszym miejscu, składnik etektroujenwy - na drugim. W nazwie związku w języku polskim jest ona zazwyczaj dwuwyrazowa, kolejność Jest odwrotna. Na przykład:
NHtBr- bromek amonu
KNOj - azótan(V) potasu, trioksoazotan(-l) potasu —W dwuskładnikowych związkach metalu z niemetalem składnikiem-* clektrododatnim jest metal:
NaCl - chlorek sodu CaF2 - fluorek wapaia(Il)
W dwuskładnikowych związkach niemetali we wzorze na miejscu pierwszym umieszcza się pierwiastek mniej elektroujemny zgodnie z kolejnością: Rn, Xe, Kr, Ar, Nę, He, B, Si^.Sb, As, P,N, H, Te, Se, S, Al, I, Br, a, O, F. Na przykład:
BiCl — chlorek bromu OOj - tlenek chk>ro(IV)
OF2 - fluorek tlen u (O)
Wyjątek stanowią związki azotu z starką S^N*. które są azotkami, a nie siarczkami.