38895 skanuj0151

2

Planowanie strategiczne (strategie planning)

Pojęcie planowania strategicznego rozwinął w latach siedemdziesiątych amerykanin Igor AnsofF. Istota jego wkładu sprowadza się do następujących stwierdzeń:

1.    Planowanie nie może być dłużej kształtowane i realizowane przy założeniu niezmienności otoczenia. Trzeba brać pod uwagę niestabilność otoczenia. Staje się ono coraz bardziej złożone (występuje w nim większa liczba aktorów i coraz więcej jest wzajemnych realacji między nimi) i niespokojne (występujące w nim zmiany są coraz częstsze i głębsze).

2.    Obok procedur planowania, które pociągają za sobą opracowanie planu w formie pisemnej (wyraźne formułowanie celów i zadań, wytycznych dla niższych szczebli kierowniczych, precyzyjnych systemów itd.), należy położyć akcent na procesy realizacji tych procedur, o ile są to procedury wyboru, podejmowania decyzji i weryfikacji, które przyczyniają się do sformułowania i wyjaśnienia strategii, która będzie realizowana w następnych latach. Według Ansoffa „proces” charakteryzują m.in. następujące cechy:

-    ma on charakter quasi analityczny, a nawet „nieanalityczny”; informacje naznaczone są piętnem niepewności; stąd heurystyczny charakter procesu podejmowania decyzji: ucieka się do wielorakich kryteriów, nie zawsze mierzalnych (ilościowych), aby wyselekcjonować informacje, wybrać warianty (alternatywy) i zdecydować o tym, co zostanie zebrane;

-    proces ma charakter adaptacyjny: plan nie jest określony raz na zawsze; przedsiębiorstwo funkcjonuje poprzez sukcesywne podejmowanie kolejnych kroków, prób i błędów oraz dokonywanie korekt; programowana corocznie hierarchizacja celów i zadań może ulec rewizji, możliwe jest nawet podważenie wyborów strategicznych dokonanych na szczeblu najwyższym; krótko mówiąc przedsiębiorstwo powinno być w stanie wykazać silną „zdolność do reagowania” na nieprzewidziane zdarzenia („brak ciągłości strategicznej”); proces jest więc zbudowany z etapów pozwalających na ocenę spójności i wykonalności.

Poniższy schemat 2, inspirowany o wiele bardziej złożonymi modelami Ansoffa, charakteryzuje przebieg procesu planowania strategicznego. Przedstawia on uproszczony model formułowania strategii. Plan strategiczny jest tylko następstwem wyboru pociągającego ewentualnie za sobą

-41 —