38902 s gliA

IH. WODY PODZIEMNE (Ul. 1. Typ wody podziemnej. III.2. Rodzaj zwierciadła wody podziemnej. III.3. Charakter ruchu wody podziemnej. III.4. Agresywność środowiska gruntowo-wodnego).

IV. PROCESY GEODYNAMICZNE (IV. 1. Rodzaj procesu geodynamicznego. IV.2. Natężenie procesu geodynamicznego).

WYSOCZYZNA

ZABURZONA

GLAC1TEKTONICZNE    WYSOCZYZNA

MORENY CZOkOWEI

WYSOCZYZNA

KEMOWA

WYSOCZYZNA

WYSOCZYZNA SA NITROWA

TERASY    TERASY

Rys. 7.1. Schematyczne przekroje przez podstawowe obszary geologiczno-inżynierskie na Niżu Polskim

Wymienione cechy mają określone wartości dla konkretnego obszaru geologiczno-inżynierskiego. Dla jednych cech (np. typu genetycznego rzeźby, genezy gruntów) wartości te mają charakter jakościowy, dla innych cech (np. deniwelacji, obciążeń bezpiecznych podłoża gruntowego) charakter ilościowy. Do potrzeb klasyfikacyjnych dogodne jest wyrównywanie pewnych przedziałów wartości cech ilościowych, tak zwanej klasy danej cechy. Warto tu jednak zasygnalizować pewne ogólne prawidłowości delimitacji:

A.    Granice przedziałów klas danej cechy przeważnie ustalane są na podstawie przesłanek praktycznych, na ogół oderwanych od granic klas innych cech i zazwyczaj bez uwzględnienia jakiejkolwiek teorii klasyfikacji.

B.    Analiza teoretyczna przyjętych klas pozwala stwierdzić, że przedziały te są mniejsze przy małych wartościach cech, a znaczne przy wartościach większych.

C.    Matematycznym wyrazem powyższej prawidłowości jest hipoteza psychologii, głosząca, że człowiek wyznacza granice przedziałów cechy ilościowej „x” w ten sposób, że dąży do podzielenia na równe przedziały nie samej wartości „x”, lecz jej logarytmu, przy podstawie zbliżonej do 2 (to jest logj x, lub ln x).

D.    Obiektywne pomiary różnych cech pozwalają wykryć, że w przyrodzie występowanie niektórych cech zagęszcza się w przedziałach wyznaczonych przez zasadę podziału według funkcji logarytmu naturalnego.

7.2. Treści faktograficzne zestawień tabelarycznych

Duża zmienność komponentów środowiska geologiczno-inżynierskiego oraz różnorodny zakres oddziaływania na nie czynników technicznych powoduje, że w zestawieniach tabelarycznych istnieją daleko posunięte uproszczenia oraz schematyzacja czynników i gawisk właściwych danemu obszarowi geologiczno-inżynierskiemu.

Zamieszczone w tym rozdziale tabele mają spełniać dwojaką rolę. W pierwszym rzędzie mają stanowić pomoc przy identyfikacji geologiczno-inżynierskiej jakiegoś obszaru na podstawie szczegółowej mapy geologicznej lub wizji terenowej. Z drugiej strony, mając podaną informację o charakterze morfogenetycznym danego obszaru, wykorzystując tabele uzyskać można ogólne wiadomości o podstawowych właściwościach geologiczno-inżynierskich tego terenu.

Uzyskane informacje mogą być wykorzystane we wstępnej ocenie (bonitacji) terenu dla wybranego typu budownictwa, a dalej, ze względu na specyfikę zadania inżynierskiego mogą być pomocne przy ustalaniu danych wyjściowych do racjonalnego projektu wstępnych badań terenowych.

Korzystając z tabel należy uwzględnić poniższe uwagi.

1. Charakterystyki podane w ostatnich kolumnach tabel dotyczą jednostki geomorfologicznej nadrzędnej i nie należy odnosić ich do podrzędnych form lub mikrofonu powierzchni terenu. Na przykład w tabeli 7.5. dotyczącej obszaru sandrowego w wierszu „Rodzaj gruntu” nie podaje się gruntów organicznych, mimo wskazania na możliwość

81