38960 pic 11 06 012119

186 WILLIAM O. HENDRICKS

186 WILLIAM O. HENDRICKS

•<1) Sartoris umorzył podatki Emilii.

(2)    Następne pokolenie wysłało do Emilii nakaz podatkowy.

(3)    Emilia odesłała nakaz (typ I implikatywny).

Nakaz podatkowy (czy podatki) to element pośredniczący — zapośreć-nicza relację między Emilią a Sartorisem oraz między Emilią a następny: pokoleniem. Zadanie przeprowadzającego analizę polega na dojściu i: stwierdzeń bezpośrednich — takich, które wiążą bezpośrednio dwie p> staci. W tym celu konieczne jest zbadanie kontekstu i ustalenie intern;, i motywacji danych postaci. W kontekście Róży dla Emilii zdanie „Następne pokolenie wysłało do Emilii nakaz podatkowy” jest w sposób oczywisty równoznaczne z powiedzeniem, że „Następne pokolenie nie popari: Emilii”, lub z czymś podobnym.

Stwierdzenie bezpośrednie typu II nie wspomina o żadnym element;; pośredniczącym, co w stwierdzeniu podsumowującym jest rzeczą naturalną, we wszelkim podsumowaniu bowiem pewne informacje, zazwyczaj typu szczegółowego, zostają nieuchronnie pominięte. Mediatory są prawdopodobnie jednym ze środków językowych służących „przedstawianiu raczej niż opowiadaniu jakiejś historii. Przez „przedstawianie” badacz? literatury rozumieją zwykle to, że zdarzenia fabuły (jak również charakterystyka postaci, itd.) wynikają z jakiejś konkretnej sytuacji, a nieś, wyrażane w kategoriach abstrakcyjnych. Niemal wyłączne stosowani; stwierdzeń bezpośrednich typu II prowadziłoby do wypowiedzi „abstrakcyjnej” — stosunkowo mało szczegółowej. Czasowniki bezpośrednio wiążące dwie postaci (np. kochać, nienawidzić, popierać itd.) ograniczają szczegółowość, z jaką można opowiedzieś jakąś historię, natomiast stwierdzenia pośrednie typu II pozwalają na większą szczegółowość o tyle, że czasowniki mogące przybierać dopełnienia dalsze (np. dawać, brać, posyłać same w sobie mają wprawdzie mniejszą szczegółowość semantyczną, ale za to mogą być użyte w niezliczonych sytuacjach z rozmaitymi dopełnieniami (elementami pośredniczącymi), które umożliwiają większą szczegółowość. Różnica między pośrednimi a bezpośrednimi stwierdzeniami typu II jest zapewne jednym z czynników tłumaczących fakt, że różne historie mogą mieć taką samą ukrytą strukturę.

Przedstawiona wyżej operacja podsumowywania zasadniczo polega ni przechodzeniu od jednego stwierdzenia do innego na wyższym poziomi; -ogólności. Inny zaś aspekt podsumowania syntagmatycznego to przejść; ■od kilku stwierdzeń odnoszących się do działań do jednego; inaczej me wiąc, poziom „hipotaksy” narracji zostaje zastąpiony przez poziom hipe-rotaksy”⁴⁷. Aby to wykonać właściwie, ciągu stwierdzeń odnoszących się ■do działań (na poziomie hipotaksy) nie można rozważać w oderwaniu od sekwencji poprzedzających go i następujących po nim⁴⁸. Skoro celem jest

⁴⁷    Por. Greimas, op. cit.

⁴⁸    Wiąże się z tym oczywiście zagadnienie właściwej segmentacji strumienia zachowań (opowiadanych wydarzeń); zob: kryteria proponowane przez R. P. Arrs-

N

, .. 'O ‘■d X Łj « • o .2 m . N > .2

l Łi > N

tu

a

co*

o

a> tj O cO

II

N

		1	1 1 CO >>
		CD	A! ~
		>»
		iS	a .2
			E c
		<D	*ćd S
		£	c -2
		X
		N	O ż
			C co
		•2	co £ CD
		o -♦->	O C C §*
		K	£ £	|pu

^ w T3

£ co •+-> _fll c

OJ fl>

c £

N O) O Mh

>> <d

>>

c

c

.a 2

c M CO O

* s

o a

E

p J4

T3

O

Ph

a

ZJ

o a

■a

— -*->

£ .2

*r c

£ £

.2

N

ar T3

' J5 co o ^ >> 3 c

c *

E >>

• f— ■*->

_ °s "" X

a .5

>> o

JC £

CO*

CO £

■a i*

CO O

3 -o

CO

*2

CD

* £

>> —

c

co

£ ~

8 ₉

i S

>> -C

CO co

a 'm co

>» co

nia typu II do bezpośrednich typu II

OJ

s

O

Z

a

o

CO* .2

0> w £ CO -

ca a +* w

N C/3 3

>>

£

o

a

*2

O

a

co

c ^

N c 3

2 Ź a

O >* >»

£2 Ć >» .5 •*-»

£ -c

O M

'H « ^N c

•r-< CD O N

CO T3

■*-» U

S -Si

a S

2 M

c

o o x c co

a £

£ 5

h-\ rX

CO

J3* I

0    N >> 'O

1    I

$ i

CO co O

M ■&

3 U -2

a s a