• w zakresie kończyn trzeba zwrócić uwagę na;
> budowę, zniekształcenia, nieprawidłową ruchomość,
> zachowaną (lub nie) funkcję (zginanie, uścisk),
> ból (w spoczynku i w czasie poruszania),
> rany (każda rana kończyn przy współistnieniu patologicznej ruchomości świadczy o złamaniu otwartym; nawet wtedy, gdy fragmenty kości nie wystają z rany),
> symetrię i obwód kończyn (np. przerwanie ciągłości tętnicy udowej powoduje krwawienie do przestrzeni międzypowięziowych uda, w następstwie, którego obwód uda powiększa się jedynie o 1,5 cm - przy wynaczynieniu się 2000 ml krwi!!!).
Jeżeli poszkodowany jest przytomny i nic istnieje ryzyko pozostawiania go w pojeździć, należy:
® zaopatrzyć rany,
® zapewnić komfort cieplny (np. przez okr ycie kocem, kurtką),
© dbać o wygodę (ułożenie ciała, części ciała w sposób nie powodujący bólu),
© nie pozostawiać go samego,
© wspierać go psychicznie — poprzez izolację ciężko rannych i zmarłych oraz informowanie go o prowadzonych czynnościach ratunkowych,
© obserwować poszkodowanego, zachowując gotowość do wdrożenia działań ratunkowych, spowodowanych pogorszeniem się stanu pacjenta.
Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha prawidłowo należy oczekiwać na przybycie zespołu ratunkowego nie wydobywając go z pojazdu, a dodatkowo:
© zaopatrzyć rany,
© zapewnić komfort cieplny (np. przez okrycie kocem, kurtką),
® dbać o wygodę (ułożenie ciała, części ciała w sposób nie powodujący bólu),
© obserwować poszkodowanego, zachowując gotowość do wdrożenia działań ratunkowych, spowodowanych pogorszeniem się stanu pacjenta.
Najczęstszą i najłatwiejszą zarazem do opanowania (zastąpienia) przyczyną zaburzonej funkcji oddechowej u ciężko chorych nieprzytomnych jest niedrożność górnych dróg oddechowych, która u ofiar wypadku jest najczęściej spowodowana:
© zapadaniem się języka,
© ciałami obcymi (wyłamane zęby, protezy zębowe, guma do żucia, cukierki),
165